درباره اظهارات اخیر امرالله صالح

در پیوند به برجسته‌سازی تهدید طالبان داعشی از سوی امرالله صالح، یکی از حکومتی‌های هزارگی نوشته است که به جای انتقاد، از صالح کار بخواهید. حقیقت همین است، اما واقعیت‌ها در میدان عمل و سیاست چیست؟ و صالح تا کجا صلاحیت دارد؟

همه می‌دانند که در چند سال گذشته جغرافیایی تهدید، ترور و ناامنی به صورت بسیار آرام و خزنده، از جنوب به شمال و مرکز منتقل شده است. با عملیات تروریستی اخیر در ولایت بامیان، می‌توان گفت که دیگر هیچ ساحه‌ی امنی در شمال و مرکز کشور باقی نمانده است. اما در آن‌طرف، بسیاری از ولایات جنوبی، که مهد تروریست‌ها است و روزگاری مرکز تهدید و ترور علیه نیروهای دولتی و قوت‌های خارجی به شمار می‌رفت، به‌جغرافیای صلح و امنیت تبدیل شده است.

تغییر جغرافیای جنگ، یک پدیده‌ی عادی و امر طبیعی نیست و نمی‌تواند باشد و این سیاست‌های قومی و هماهنگی‌ها در درون و بیرون حکومت است که سبب انتقال بحران از یک ساحه به ساحه‌ی دیگر شده است. همان‌گونه که هماهنگی در سیاست‌های داخلی و خارجی با حرکت‌های خزنده‌‌ی خلیل‌زاد، پنج‌هزار طالب خون‌آشام را از اسارت دولت نجات داد، در جریان مذاکرات صلح دولت را پیشاپیش خلع سلاح کرد و به‌طالبان قدرت روحی و برتری سیاسی داد.
بسیار ساده‌لوحانه خواهد بود اگر فکر می‌کنید اشرف‌غنی، از آزادی زندانیان طالب ناراضی است. او از همان آغاز، نارضایتی خود را اعلام کرده بود که چرا تمام زندانیان از یک قوم و از یک زبان نمایندگی می‌کنند. همان‌گونه که حامد کرزی بارها و به‌صورت علنی در جلسات اشک ریخت که چرا در تمام جنگ‌ها پشتون‌ها کشته و خانه‌های‌شان ویران می‌شوند.

اشرف‌غنی با شیطنت و زیرکی در سیاست، امضای آزادی زندانیان طالب را از لویی جرگه مشورتی گرفت تا خود را ملامت تاریخ نسازد. او از وضعیت پیش‌آمده هرگز ناراضی نیست و خودش می‌داند چه‌ سیاستی را در کشور هدایت و رهبری می‌کند. اما در آن‌طرف، در تمام این‌ سال‌ها و این روندها سیاست‌مداران غیر پشتون منفعلانه برخورد کردند. حامد کرزی و سپس اشرف‌غنی به صورت آهسته و پیوسته آن‌ها را به حاشیه راندند. اکنون آن‌ها چاره‌ی جز استقبال از مذاکره‌ی صلح ندارند، بدون این‌که در پیشبرد صلح، صلاحیت داشته باشند. حیطه‌ی صلاحیت کسانی مانند امرالله صالح نیز از همان اتاق جلسه‌ی شش‌ونیم او فراتر نمی‌رود. هر روز در اطراف اتاق جلسات صالح، چندین عملیات تروریستی و قتل و اختطاف را انجام می‌دهند، با جلسات او وضعیت امنیتی بهبود نیافته است، اما او تنها و تنها رجز می‌خواند و فرافگنی می‌کند.

با این وضعیت هزاره‌ها از صالح کدام کار و اجرای کدام سیاست را بخواهند؟ اگر کسانی با ساده لوحی فکر می‌کند که او صلاحیت و نیز حسن نیت دارد، این گوی و این میدان!

عبدالعلیم برهانی