خشم طبیعت؛ تاکنون از زلزله مرگبار خوست و پکتیکا چه می‌دانیم؟

حوالی ساعت ۱:۳۰ دقیقه بامداد روز چهارشنبه (اول سرطان) زلزله‌ای به شدت ۵٫۹ درجه ریشتر، بخش‌های از ولایت‌های خوست و پکتیکا در جنوب شرق افغانستان را لرزاند؛ زلزله‌ای که انسان‌های زیادی را به کام مرگ فرستاد و خانه‌های زیادی را ویران کرد.

به گزارش خبرگزاری شفقنا افغانستان؛ این زلزله ویرانگر در عمق ۱۰ کیلومتری زمین ثبت شده است و شدت آن به حدی بوده است که علاوه بر ولایات پکتیکا و خوست، در ولایات ننگرهار و کابل و کشورهای پاکستان و هند نیز احساس شده است.

آمارها نشان می‌دهد که این زلزله یک فاجعه بزرگ طبیعی در افغانستان خلق کرده است که شاید در تاریخ این کشور بی‌پیشینه بوده است.

آمار قربانیان 

مسئولان حکومت سرپرست طالبان اعلام کرده‌اند که این زلزله در ولایت‌های پکتیکا، خوست و ننگرهار، جان بیش از یک هزار نفر را گرفته است و بیش از هزار و ۵۰۰ نفر دیگر زخمی‌ شده‌اند.

اما شماری از مقامات محلی طالبان گفته‌اند که تلفات این زلزله تنها در دو دولسوالی برمل و گیان ولایت پکتیکا، بیش از دو هزار و ۵۰۰ کشته و زخمی بوده است.

بر اثر شدت این زلزله، خانه‌های زیادی به صورت کامل تخریب شده است و هنوز تلاش‌ها برای بیرون کردن اجساد قربانیان از زیر آوار ادامه دارد و به همین دلیل احتمال افزایش آمار تلفات وجود دارد.

از زمان وقوع این حادثه، آمار تلفات آن هر لحظه در حال افزایش بوده است. خالد زردان، سخنگوی فرماندهی پولیس طالبان در کابل که به ولسوالی برمل ولایت پکتیکا سفر کرده، در صحفه تویترش نوشته که: ” تلفات زلزله در پکتیکا بیش از حد تصور است و در عرض چند ساعت صدها زخمی را وزارت دفاع طالبان منتقل کرده است.”

افزایش لحظه به لحظه آمار تلفات این حادثه مرگبار، دور از تصور بود و بسیاری‌ از شهروندان افغانستان می‌گویند نبود امکانات برای بیرون کشیدن سریع قربانیان از زیر آوار، باعث افزایش تلفات شده است.

مناطق آسیب دیده

بر اساس آماری که مسئولان حکومت طالبان و نهادهای امداد رسان بین‌المللی ارائه کرده‌اند، این زلزله بیشترین تلفات و خسارات را به باشندگان ولسوالی‌های برمل، زیروک و گیان ولایت پکتیکا و ولسوالی اسپرا در ولایت خوست وارد کرده است.

اداره هماهنگی کمک‌های بشری سازمان ملل متحد (اوچا) در صفحه فیسبوک خود نوشته است که این زلزله بیشترین تلفات را به باشندگان ولسوالی گیان ولایت پکتیکا وارد کرده است که تا کنون کشته شدن ۲۰۰ نفر و زخمی شدن بیش از ۱۰۰ نفر از باشندگان این ولسوالی، تأیید شده و حال بسیاری از زخمی‌ها نیز وخیم است.

بر اساس آمار اوچا، بر اثر این زلزله مرگبار، بیش از ۱۸۰۰ خانه در ولسوالی گیان تخریب شده و یا آسیب دیده است که حدود ۷۰ درصد از مناطق مسکونی این ولسوالی را تشکیل می‌دهند.

تلویزیون ملی افغانستان که تحت کنترل طالبان است، در صفحه رسمی فیسبوک خود نوشته است که بر اثر این زلزله، ۱۷ نفر از اعضای یک خانواده در ولسوالی برمل ولایت پکتیکا، جان داده‌اند.

اداره هماهگ کننده کمک‌های بشری سازمان ملل متحد گفته که انتظار می‌رود با ادامه عملیات جستجو و نجات، تعداد تلفات افزایش یابد.

امداد رسانی

وزارت دفاع طالبان پنج هلی‌کوپتر نظامی را برای انتقال زخمی‌های این حادثه مرگبار به کابل و شهر گردیز، مرکز ولایت پکتیا، اختصاص داده است. این هلی‌کوپترها صبح چهارشنبه به محل حادثه اعزام شد.

استیفانو سوزا (Setfano Sozza) مسئول شفاخانه‌های امرجنسی در افغانستان گفته است که آنها مراقبت‌های پزشکی را برای آسیب دیدگان این زلزله فراهم می‌کنند و کارمندان این نهاد به همراه هفت آمبولانس برای کمک و انتقال مجروحان به مراکز صحی، به محل فرستاده شده‌اند.

اداره هماهنگی کمک‌های بشری سازمان ملل متحد نیز اعلام کرده که یونیسیف، ۱۲ تیم از کارکنان صحی را به ولسوالی گیان و چندین تیم صحی و تغذیه را در ولسوالی برمل ولایت پکتیکا و ولسوالی اسپرا در ولایت خوست، مستقر کرده است.

این نهاد افزوده است که تیم‌های جستجو و نجات بشر دوستانه، از جمله INSARAG و UNDAC در حالت آماده باش هستند تا در صورت نیاز مستقر شوند.

علاوه بر این، در پی این حادثه کابینه طالبان یک جلسه اصظراری تشکیل داد و صد میلیون افغانی را برای کمک به خانواده‌های آسیب دیده در این زلزله اختصاص داد. از این مقدار پول، برای خانواده‌های قربانیان این زمین لرزه مبلغ ۱۰۰ هزار افغانی و برای خانواده‌های زخمی‌ها، مبلغ ۵۰ هزار افغانی، کمک خواهد شد.

بعد از این زلزله مرگبار، بسیاری از کشورها از جمله جمهوری اسلامی ایران، پاکستان و چین اعلام کرده‏‎اند که برای آسیب دیدگان این حادثه بزرگ، کمک‌های بشر دوستانه ارسال خواهند کرد.

مرگبارترین زلزله ها در افغانستان

زلزله روز چهارشنبه در ولایت پکتیکا و خوست، دست‌کم در دو دهه اخیر یکی از مرگبارترین حوادث طبیعی در افغانستان بوده است و یکی از بزرگترین فاجعه‌های بشری را در این کشور جنگ زده رقم زده است.

اما مرگبارترین زلزله‌ها، تاکنون در ولایت تخار در شمال شرق افغانستان رخ داده است. بر اساس آمار مرکز اطلاعات محیطی دولت آمریکا، زلزله‌های که در سال ۱۹۹۸ در ولایت تخار اتفاق افتاده، مرگبارترین زلزله‌ها در افغانستان بوده است.

بر اساس آمار این مرکز، در ماه فیبروری سال ۱۹۹۸ زمین لزره در ولایت تخار دست‌کم دو هزار و ۳۰۰ کشته برجای گذاشت. برخی گزارش‌های نیز وجود دارد که آمار کشته شده‌های این زلزله بیش از چهار هزار نفر بود.

در ماه می سال ۱۹۹۸ دومین زلزله مرگبار در ولایت تخار اتفاق افتاد که شدت آن ۶٫۶ درجه ریشتر بود. این زلزله که حدود سه ماه بعد از زلزله اولی اتفاق افتاده بود، جان چهار هزار و ۷۰۰ نفر را گرفت.

افغانستان یکی از کشورهای زلزله خیر محسوب می‌شود و مرگبارترین زلزله های آن نیز معمولا در مناطق کوهستانی هندوکش و در مرز با پاکستان اتفاق افتاده است.

اما حکومت‌های افغانستان هیچگاه آمادگی لازم برای رسیدگی به موقع به زلزله زدگان را نداشته است و همچنین برای شهروندان کشور در مورد راههای نجات و کمک رسانی در هنگام وقوع زلزله، آگاهی لازم را نداده است.