تزریق ترس و تفرقه

«مردم ما نباید چوب سوخت دیگران باشد.» این عبارت، مدتی است که بر سر زبان‌ِ برخی‌ها، می‌چرخد. از ظاهر چنین پیداست که نیت‌ گویایندگان، خیرخواهانه است. با تامل اندک، در ماهیت این عبارت می‌توان گفت؛ این عبارت به هر نیتی که به کاربرده شود، در جامعه پیامد ویرانگر دارد. اشکال اول عبارت، این است که در این شرایط، حساس بین مردم خط‌کشی می‌کند. تردید نیست که جامعه افغانستان جامعه چند قومی است؛ اما در شرایط ناگوار فعلی، در حقیقت جامعه به دو دسته تقسیم می‌شوند: اقلیت تمامیت‌خواه و نقض کننده حقوق مردم و اکثریت تحت ستم و محروم از حق. بنابراین خط‌کشی‌های دیگر در زمان کنونی، بدون شک تنها به نفع گروه انحصارطلب تمام می‌شود.
در ثانی این عبارت به صورت غیر مستقیم روحیه ترس، بی‌غیرتی، انفعال، بارکشی و استحکام دیوارهای انحصار را در جامعه تزریق می‌کند. به این معنا که گویا، ما در موقعیتی قرار داریم که اگر خود را تکان بدهیم، در آتش قهر صاحبان قدرت ذوب می‌شویم. پس بهتر است، قوم ما و مردم ما، دهان‌های خود را ببندند، دست خود را در بغلم بگیرند و فقط رعیت باشند و بار بکشند.
سخن از جنگ‌های ویرانگر و خشونت‌های بی‌دهدف نیست. هدف تنها عدالت، برابری و به رسمیت شناخته شدن حقوق شهروندی است. بنابراین انسان آزاده، مردم آزاده و اقوام مختلف، وقتی آشکارا می‌بینند که عدالت قربانی می‌شود، آتش تبعیض همه را می‌سوزاند و دیوارهای ضخیم انحصار، کوچک‌ترین روزنه‌ای برای تابش حق نگذاشته است، باید برای عدالت و احقاق حقوق خود، مبارزه کنند و در برابر نقض حقوق خود در برابر بی‌دعدالتی، نابرابری، تبعیض و انحصارطلبی مقاومت کنند. مهم نیست که آیا دیگران، برای مساوات، برای مطالبه حقوق خود، حرکتی انجام می‎دهند یا خیر. این‌جا مسئله حق هر فرد فرد جامعه، مطرح است که باید آن را مطالبه کند، اصلا تقسیم‌بندی قومی نیست.
در نتیجه اگر شهامت آزادی‌خواهی، عدالت‌طلبی و به چالش کشیدن پایه‌های تبعیض و تمامیت‌خواهی را نداریم، حداقل، روحیه ترس، بی‌غیرتی، ظلم‌پذیری و بارکشی را با الفاظ پر زرق و برق و خیرخواهانه، در جامعه تزریق نکنیم، آزادی‌خواهان و حق‌طلبان را دچار تردید نکینم، به صورت غیر مستقیم ناخواسته و بی‌مزد، مزدور ارباب قدرت انحصارطلب نباشیم.

دکتر سید جواد سجادی