گزارش سیگار: اقتصاد طالبان کاملاً به کمک‌های نقدی دالری سازمان ملل وابسته است

بازرس ویژه ایالات متحده برای بازسازی افغانستان (سیگار) در گزارش نهایی خود به کانگرس آمریکا اعلام کرده که ثبات پولی و عملکرد بانک مرکزی افغانستان در شرایط کنونی کاملاً به کمک‌های نقدی دالر سازمان ملل وابسته است. این نهاد هشدار داده است که اگر این پرداخت ها متوقف شوند، بانک مرکزی طالبان توان کنترل نرخ تبادله افغانی و تأمین نقدینگی لازم بازار را از دست خواهد داد و اقتصاد تحت این حکومت در معرض فروپاشی قرار خواهد گرفت.

بنابر گزارش سیگار، انزوای کامل طالبان از نظام بانکی جهانی، کمبود تخصص مدیریتی در بانک مرکزی و ناتوانی در چاپ یا جایگزینی پول، از مهمترین عوامل بحران مالی موجود در افغانستان است. کمک‌های دالری سازمان ملل که از سال ۲۰۲۲ به طور منظم به حساب‌های بانکی خصوصی در کابل منتقل شده‌اند، نقش مهمی در جلوگیری از سقوط اقتصادی ایفا کرده‌اند.

اگرچه سازمان ملل تأکید کرده که این وجوه مستقیماً به طالبان تحویل داده نمی‌شود، اما سیگار نوشته است که این کمک‌ها به صورت مستقیم و غیرمستقیم منابع مالی لازم به حکومت طالبان ارائه کرده‌اند تا از طریق آن درآمدزایی کرده و ضمن تثبیت بازار، مشروعیت خود را تقویت کنند.

این کمک‌های نقدی به طالبان امکان داده تا برخی سیاست‌های پولی چون کاهش محدودیت‌ها بر برداشت پول نقد را اجرا کنند و تا حدودی اثرات تبعیض‌های اجتماعی علیه به‌ویژه زنان را نیز کاهش بخشند. همچنین، این منابع باعث شده‌اند نرخ تبادله در بازار نسبتا باثبات باقی بماند.

در گزارش سیگار آمده که در صورت قطع ناگهانی این کمک‌ها، بانک مرکزی افغانستان دیگر قادر نخواهد بود با استفاده از لیلام دالر از کاهش ارزش افغانی جلوگیری کند. وزارت خارجه آمریکا که به عنوان منبع در این گزارش ذکر شده، هشدار داده است که چنین وضعیتی می‌تواند تاثیرات سریع و منفی بر ثبات مالی و نرخ تبادله داشته باشد.

سیگار از سازمان ملل درباره مدت زمان ادامه این کمک‌ها پرسیده و سازمان ملل پاسخ داده است که انتقال ماهانه این بسته‌های نقدی تا پایان سال جاری میلادی ادامه خواهد داشت. این کمک‌ها عمدتاً در تأمین مالی برنامه‌های بشردوستانه و پرداخت قراردادهای داخلی نهادهای وابسته به سازمان ملل در افغانستان به کار برده می‌شوند.

با این حال، گزارش تأکید می‌کند که در حالی که ادامه این کمک‌ها برای کاهش رنج مردم و جلوگیری از بحران انسانی ضروری است، از سوی دیگر به طالبان اجازه داده تا بدون کسب مشروعیت سیاسی جهانی، نظام خود را حفظ و تقویت کنند.