هشدار سازمان ملل درباره محدودیت اینترنت توسط طالبان

گروهی از کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل متحد با انتشار بیانیه‌ای، اقدامات اخیر اداره طالبان در محدودسازی دسترسی به اینترنت و پلتفرم‌های اجتماعی در افغانستان را نقض آشکار حقوق اساسی شهروندان عنوان کرد.

این کارشناسان هشدار دادند که چنین محدودیت‌هایی بخشی از یک راهبرد عمدی برای مهار گفتمان عمومی، سانسور اطلاعات و تحمیل الگوهای رفتاری خاص بر جامعه است. به‌گفته آنان، این اقدامات نه‌تنها حق آزادی بیان را مختل می‌سازد، بلکه ارتباط شهروندان با اعضای خانواده‌شان در خارج از کشور را نیز قطع می‌کند.

پس از قطعی دو روزه اینترنت و خدمات مخابراتی در سراسر افغانستان، اداره طالبان از هفتم اکتوبر دسترسی به پلتفرم‌های پرطرفدار مانند فیس‌بوک و انستاگرام را محدود کرده است. کارشناسان می‌گویند این تصمیم‌ها خطوط حیاتی ارتباطی را در کشوری که زیرساخت‌های اطلاع‌رسانی شکننده دارد، بیشتر تضعیف می‌سازد.

بیانیه‌ی سازمان ملل هشدار داده که تداوم این شرایط بر سایر حقوق اساسی از جمله دسترسی به خدمات بهداشتی، آموزش، و فرصت‌های کاری نیز اثر منفی می‌گذارد. به‌ویژه در کشوری مانند افغانستان که هم‌اکنون با فقر، بیکاری و ناامنی غذایی دست‌وپنجه نرم می‌کند، این قبیل اقدامات می‌تواند بحران‌ها را عمیق‌تر سازد.

کارشناسان سازمان ملل به‌ویژه تأکید کردند که زنان و دختران بیشتر آسیب‌پذیر هستند، چرا که بسیاری از آنان برای آموزش، کسب درآمد و حضور اجتماعی به بسترهای آنلاین وابسته‌اند. محرومیت آنان از این فضاهای مجازی می‌تواند موانع بیشتری بر سر راه مشارکت اجتماعی و اقتصادی‌شان ایجاد کند.

در این بیانیه آمده است که براساس تعهدات حقوق بشری افغانستان، اداره طالبان مکلف است به اصول حقوق بین‌الملل پای‌بند باشد و هرگونه محدودیت باید بر پایه قانون، با هدف مشخص و به‌شکل متناسب اعمال گردد.

کارشناسان سازمان ملل ضمناً خاطرنشان ساختند که خاموش ساختن صدای شهروندان، راه را برای ادامه‌ی نقض حقوق بشر بدون نظارت و پاسخ‌گویی فراهم می‌سازد؛ اقدامی که پیامدهای جبران‌ناپذیری برای آینده‌ی کشور دارد.