محدودیت اینترنت در افغانستان و آسیب‌های گسترده به زنان

در پی قطع سراسری مخابرات در افغانستان از تاریخ ۲۹ سپتمبر تا ۱ اکتوبر ۲۰۲۵، گزارش تازهٔ UN Women هشدار داده است که این اختلال ۴۸ ساعته پیامدهای گسترده و عمیق بر زنان و جامعه مدنی گذاشته و به گونهٔ خاص نهادهای زن‌محور را فلج ساخته است.

بر مبنای این گزارش، قطع کامل ارتباطات که پس از چند اختلال‌های پراکنده در ولایت‌ها رخ داد، دسترسی میلیون‌ها تن از باشنده‌گان کشور به اطلاعات، خدمات و حمایت‌های حیاتی را متوقف ساخت. در این مدت، خدمات بشردوستانه، سیستم‌های ثبت‌نام، برنامه‌های کمک‌رسانی، خدمات صحی، بانکی و آموزشی در تعدادی از نقاط کشور از کار افتادند.

سازمان UN Women در یافته‌های خود تأکید کرده است که زنان به‌طور خاص از این وضعیت متأثر شدند. ارتباط آنان با سازمان شبکه‌های پشتیبانی روانی-اجتماعی و امکان ثبت موارد خشونت‌های جنسیتی به کلی قطع گردید. همچنان، محدودیت تماس با دفاتر و ناتوانی در هماهنگی سفر به دلیل نیاز به محرم، تحرکت زنان کارمند را نیز به شدت کاهش داد.

فعالیت بسیاری از نهادهای زن‌محور در شهرها و ولسوالی‌ها مختل شد. حقوق کارمندان به تعویق افتاد، گزارش‌دهی متوقف گردید و برنامه‌های میدانی لغو شدند. از سوی دیگر، دخترانی که از طریق اینترنت در برنامه‌های آموزشی آنلاین شرکت می‌کردند، دسترسی خود را از دست دادند؛ امری که می‌تواند به افزایش خطر ازدواج‌های اجباری و انزوای اجتماعی منجر شود.

این گزارش همچنین اثرات ویرانگری را که بر رسانه‌های زن‌محور وارد شده، خاطرنشان می‌سازد. برنامه‌های تلویزیونی و آنلاین متوقف و تنها نشر رادیویی برخی بخش‌های ضبط‌شده ادامه یافت. قطع ارتباط با شبکه‌های بین‌المللی، باعث افزایش تهدیدها علیه مدافعان حقوق بشر شد و مسیرهای گزارش‌دهی را مسدود ساخت.

در این گزارش، هشدار داده شده که احتمال تکرار چنین قطع ارتباطاتی بالاست و سازمان‌های محلی، به‌ویژه نهادهای زن‌محور، هنوز ظرفیت و ابزار لازم برای ادامهٔ فعالیت در چنین شرایطی را ندارند.

پیشنهادات راهبردی ارائه‌شده توسط UN Women شامل استفاده از سیستم‌های آفلاین برای چاپ و ذخیره اطلاعات مهم، بهره‌گیری از پیام‌رسان‌های مستقل از اینترنت مانند eSIM، ایجاد شبکه‌های ارتباطی حضوری و سرمایه‌گذاری در خدمات روانی-اجتماعی حضوری می‌باشد.

همچنین UN Women در پایان تأکید می‌کند که قطع دسترسی به مخابرات تنها یک مسئلهٔ تخنیکی نیست، بلکه تهدیدی برای آزادی، سلامت روانی و آیندهٔ زنان افغانستان است. به گفتهٔ یکی از کارمندان رسانه‌ای زن‌محور که در گزارش نقل شده است: «برای زنان، این قطع‌ها پایان امید و آگاهی است؛ ارتباط یعنی توان ادامهٔ زندگی.»

اداره طالبان در ماههای گذشته با استناد به یک فتوای فقهی و بمنظور جلوگیری از فساد و منکرات اخلاقی محدودیت های گسترده و سرتاسری بر اینترنت وضع کرده اند.