چهل‌وششمین سالگرد حمله نظامی شوروی به افغانستان

امروز، ششم جدی، چهل‌وششمین سالگرد حمله نظامی اتحاد جماهیر شوروی به افغانستان است؛ حمله‌ای که در سال ۱۳۵۸ خورشیدی آغاز شد و سرنوشت سیاسی و اجتماعی کشور را برای سال‌ها دگرگون ساخت.

در ششم جدی ۱۳۵۸، ارتش شوروی با حدود ۲۵ هزار سرباز، به‌گونه هم‌زمان از مسیرهای زمینی و هوایی وارد افغانستان شد. در جریان این عملیات، حفیظ‌الله امین کشته شد و ببرک کارمل با حمایت مستقیم مسکو به قدرت رسید.

این تهاجم با مقاومت گسترده مجاهدین و مردم افغانستان روبه‌رو شد؛ مقاومتی که شوروی را وادار ساخت در مدت کوتاهی شمار نیروهایش را به بیش از ۱۰۰ هزار سرباز افزایش دهد. با وجود این، درگیری‌ها در سراسر کشور گسترش یافت و جنگ به مرحله‌ای فرسایشی کشانده شد.

جهاد مردم افغانستان علیه اشغال شوروی نزدیک به یک دهه ادامه یافت و در این مدت، بمباران‌ها و عملیات‌های نظامی سنگین سبب شهید، زخمی و معلول شدن بیش از ۱.۵ میلیون شهروند افغانستانی شد. هم‌زمان، میلیون‌ها تن دیگر ناچار شدند برای نجات جان خود به کشورهای همسایه پناه ببرند.

در نهایت، فشار مقاومت مردمی و هزینه‌های سنگین نظامی و سیاسی، اتحاد جماهیر شوروی را به عقب‌نشینی واداشت. نیروهای شوروی در ۲۶ دلو ۱۳۶۷ افغانستان را ترک کردند؛ رویدادی که از آن به‌عنوان یکی از عوامل مهم تضعیف و فروپاشی امپراتوری شوروی و پایان جنگ سرد یاد می‌شود.