گزارش سیگار: طالبان با زور و فساد مسیر کمک‌های جهانی را تغییر می‌دهند

دفتر بازرس ویژه ایالات متحده در امور بازسازی افغانستان (سیگار) در گزارشی تازه هشدار داده است که طالبان با استفاده از زور، نظارت گسترده و تبانی با برخی نهادهای بین‌المللی، مسیر کمک‌های جهانی به افغانستان را به نفع خود تغییر می‌دهند.

بر بنیاد یافته‌های این نهاد نظارتی، طالبان نه‌تنها مانع دسترسی جوامع اقلیت به کمک‌های بشردوستانه می‌شوند، بل با اعمال فشار، جهت‌دهی منابع بین‌المللی را مطابق منافع خود عملی می‌سازند. گزارش سیگار بر پایه مصاحبه با ۹۰ تن از مقام‌های فعلی و پیشین حکومت ایالات متحده، کارمندان ملل متحد و شماری از منابع دیگر تهیه شده است.

در این گزارش آمده است که طالبان با تعیین این‌که کدام نهادهای بشردوستانه اجازه فعالیت دارند، و هدایت مستقیم کمک‌ها به مناطق مورد نظرشان – عمدتاً ساحات پشتون‌نشین – کنترل کامل بر روند توزیع کمک‌ها یافته‌اند.

سیگار همچنان اشاره کرده که منابع آنها ادعا کرده‌اند برخی مقام‌های سازمان ملل متحد در بدل اعطای قراردادهای بشردوستانه، از شرکت‌ها و گروه‌های امدادی رشوه دریافت کرده‌اند و این روند زیر چشم طالبان صورت گرفته است. به گفته سیگار، شواهدی در دست است که طالبان این مقام‌ها را در فساد شریک ساخته و با هم، درآمد ناشی از آن را تقسیم کرده‌اند.

از سوی دیگر، در بخشی از این گزارش ادعا شده که کارمند یکی از سازمان‌های امدادی داخلی، پس از افشای انتقال کمک‌های غذایی به یک اردوگاه آموزشی طالبان، به قتل رسیده است. هویت این فرد و عامل قتل تا کنون روشن نشده و سازمان ملل متحد در این زمینه ابراز نظری نکرده است.

سیگار همچنان تأکید کرده است که میان اگست ۲۰۲۱ – زمانی که طالبان بار دیگر قدرت را در افغانستان تصاحب کردند – تا اپریل ۲۰۲۵، کشورهای کمک‌کننده بیش از ۱۰.۷۲ میلیارد دالر به افغانستان کمک کرده‌اند که از این میان، ۳.۸۳ میلیارد دالر توسط امریکا پرداخته شده است.

دفتر سیگار تصریح کرده که طالبان از خلای ناشی از توقف برنامه‌های کمک‌رسانی توسط آژانس توسعه بین‌المللی ایالات متحده (USAID) سوءاستفاده کرده، و برخی از دارایی‌های فراهم‌شده مانند موترهای زرهی را در اختیار گرفته‌اند.

هرچند طالبان این ادعاها را رد کرده‌اند، اما گزارش سیگار بیانگر آن است که ادامه کمک‌های امریکا به افغانستان پس از بازگشت طالبان به قدرت، با اهداف سیاست خارجی دولت ایالات متحده مطابقت نداشته و به همین دلیل کاهش یافته است.

با وجود اظهارات مقامات طالبان مبنی بر اجرای شفاف روند کمک‌رسانی، یافته‌های مستند سیگار، حکایت از تعمیق فساد، تبعیض و بهره‌برداری ابزاری از کمک‌های بشردوستانه در زیر سلطه طالبان دارد.