سیگر: تلاش‌ برای دموکراتیک‌سازی افغانستان ناکام بوده است

دفتر بازرس ویژه ایالات متحده برای بازسازی افغانستان (سیگر) در تازه‌ترین گزارش خود اعلام کرده که پروژه‌های گسترده امریکا برای ایجاد یک نظام دموکراتیک و باثبات در افغانستان ناکام مانده است.

بر اساس یافته‌های این نهاد، ایالات متحده از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۲۱ بیش از ۱۴۴ میلیارد دالر را به هدف بازسازی افغانستان اختصاص داده بود؛ اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که بیش از ۱۳۰۰ مورد تقلب، سوءاستفاده و حیف‌ومیل منابع شناسایی شده است. سیگر این وضعیت را نشانۀ ناکارآمدی نظارت و ضعف مدیریتی می‌داند.

این نهاد امریکایی که از سال ۲۰۰۹ به نظارت بر چگونگی مصرف کمک‌ها به افغانستان گماشته شده، تا کنون ۹۰۰ گزارش تحقیقی منتشر کرده‌است. به باور سیگر، اولویت دادن به بخش امنیتی و نادیده‌گرفتن نیازهای اساسی مردم، یکی از دلایل شکست این پروژه‌ها بوده‌است.

بنا بر یافته‌های این گزارش، در سال ۲۰۱۰ بیشترین میزان کمک‌های امریکا به افغانستان انجام شده که به ۱۶.۳ میلیارد دالر می‌رسد. از مجموع مجموع کمک‌های ۲۲ سال گذشته، ۸۸.۸ میلیارد دالر برای اهداف امنیتی، ۳۵.۹ میلیارد برای پروژه‌های توسعه‌ای، ۷.۱ میلیارد به بخش بشردوستانه و ۱۶.۳ میلیارد دالر برای مصارف اداری مصرف شده است.

هرچند کمک‌های رسمی ایالات متحده به افغانستان در سال ۲۰۲۵ متوقف شده‌اند، اما سیگر تأکید می‌کند که از اکتوبر ۲۰۲۱ تا جون ۲۰۲۵، امریکا همچنان بزرگ‌ترین کمک‌کننده بشردوستانه به افغانستان باقی مانده‌است. در این مدت، واشنگتن ۳.۵ میلیارد دالر دیگر را اختصاص داده که ۷۲ درصد آن به کارهای بشردوستانه تعلق گرفته است.

سیگر همچنین کمک‌هایی به ارزش ۵۴۱ میلیون دالر را به عنوان «مشکوک» شناسایی کرده و می‌گوید در نتیجه بررسی‌ها و ممیزی‌های انجام‌شده، از هدررفتن ۲.۵۱ میلیارد دالر جلوگیری شده‌است.

این گزارش بار دیگر سوءمدیریت گسترده، فساد ساختاری و نبود پاسخ‌گویی در روند مصرف کمک‌ها به افغانستان را برجسته می‌سازد؛ مسایلی که به نگرانی جامعه جهانی درباره وضعیت مردم تحت تسلط اداره طالبان افزوده‌است.