افزایش بی‌سابقه خودکشی نظامیان رژیم اشغالگر در سایه بحران روانی جنگ غزه

تحولات جنگ در غزه تنها به خسارات مادی محدود نمی‌شود، بلکه پیامدهای روانی سنگینی نیز بر نیروهای ارتش رژیم اشغالگر وارد کرده است. گزارش‌های منتشر شده از روزنامه تایمز آف اسرائیل، هاآرتص و جروزالم‌پست نشان می‌دهد که شمار خودکشی نظامیان اسرائیلی در سال ۲۰۲۵ به بیش از ۲۸ نفر رسیده است؛ رقمی که تقریبا دو برابر سال‌های گذشته است و نگرانی‌های جدی درون ارتش این رژیم را برانگیخته است.

مقامات نظامی اسرائیل دلیل اصلی این موج خودکشی‌ها را حضور طولانی و مکرر در مناطق جنگی، مشاهده مکرر صحنه‌های خشونت‌آمیز و فقدان امکان بازگشت به زندگی عادی پس از بازگشت اعلام کرده‌اند. طلایه‌داران میادین نبرد که در برابر خطرات آموزش می‌بینند، پس از بازگشت با خلا روانی، انزوا و دردهای پنهان دست به گریبان می‌شوند. بحران آن‌چنان جدی شده است که ارتش اسرائیل تلاش کرده با افزایش شمار نیروهای بهداشت روان به بیش از ۸۰۰ نفر، به این وضعیت پاسخ دهد، اما این اقدام نیز نشانه‌ای از عمق بحران سلامت روان در میان نظامیان است.

مطالعات نشان می‌دهد حدود ۳۷۷۰ نظامی مبتلا به اختلال استرس پس از حادثه (PTSD) شده‌اند و بیش از ۱۰ هزار نفر دیگر نیز گرفتار آسیب‌های روانی متنوع‌اند. بسیاری از این نیروها بدون دریافت درمان مناسب به خانه بازمی‌گردند، در حالی که اطرافیان و جامعه قادر به شناسایی علائم این مشکلات نیستند.

این بحران روانی تنها محدود به افراد نیست، بلکه به سرعت تبدیل به چالشی سیاسی و اجتماعی برای رژیم اشغالگر گردیده است. در این زمینه، بیش از ۶۰۰ مقام امنیتی و نظامی سابق اسرائیل، شامل رؤسای پیشین موساد، شاباک و ستاد ارتش، در نامه‌ای سرگشاده به دونالد ترامپ، رئیس جمهور پیشین آمریکا، از ادامه جنگ غزه ابراز نارضایتی کردند. این گروه خواهان پایان جنگ، آزادی اسرای فلسطینی و تجدید نظر در راهبرد نظامی شده‌اند.

نکته قابل توجه در این نامه، رد دیدگاه حماس به عنوان تهدیدی راهبردی برای بقای اسرائیل است و تأکید بر این است که مقابله با حماس باید از مسیرهای غیرنظامی انجام شود. این موضع‌گیری‌ها گویای نوعی اختلاف جدی در درون ساختار امنیتی و سیاسی رژیم است که ناشی از خستگی و هزینه‌های بالای جنگ فرسایشی است.

با وجود تلاش‌های ارتش اسرائیل برای کاهش بحران با افزایش نیروهای درمان روانی و آموزش فرماندهان، آمار خودکشی‌ها و وضعیت روانی نظامیان نشان می‌دهد که این اقدامات کافی نیستند. مقایسه وضعیت نظامیان اسرائیلی با کهنه‌سربازان آمریکایی پس از جنگ‌های خاورمیانه، که خودکشی در آن‌ها ۱.۵ برابر بالاتر از غیرنظامیان بوده است، نشان می‌دهد آسیب‌های روانی ناشی از جنگ‌های مدرن بسیار عمیق‌تر از راهکارهای کوتاه‌مدت است.

اگر پیامدهای روانی جنگ مورد توجه قرار نگیرد، به احتمال زیاد با بحرانی امنیتی و اجتماعی در بین نیروهای نظامی اسرائیل مواجه خواهیم شد؛ بحرانی که هم اعتماد به مقامات ارشد سیاسی را کاهش داده و هم کارکرد ارتش را در مقابله با تهدیدهای آینده به مخاطره می‌اندازد. در کنار اتفاقات میدانی، جنگ روانی اکنون جبهه‌ای خاموش اما تعیین‌کننده برای سرنوشت این رژیم به‌شمار می‌رود.