بحران صادرات مرکبات پاکستان با بسته ماندن گذرگاه افغانستان

با آغاز فصل جدید برداشت مرکبات در پاکستان، صنعت این کشور با بحران صادراتی کم‌سابقه‌ای روبه‌رو شده است. بسته ماندن گذرگاه تجاری افغانستان از اواسط ماه اکتوبر، دسترسی پاکستان به مهم‌ترین بازار صادراتی‌‏اش را مسدود کرده و صادرات مرکبات به‌ویژه به افغانستان، که حدود ۶۰ درصد از کل صادرات مرکبات پاکستان را تشکیل می‌دهد، متوقف گردیده است.

براساس داده‌های منتشر شده، صادرات مرکبات پاکستان طی سال‌های اخیر روند نزولی روشنی را نشان می‌دهد؛ درآمد صادرات از ۲۱۱ میلیون دالر در سال مالی ۲۰۲۱ به ۹۲.۵ میلیون دالر در سال مالی ۲۰۲۵ کاهش یافته است. تنها در سال جاری ۱۵۳ هزار و ۶۸۳ تُن مرکبات به افغانستان صادر شده است و بخش عمده دیگری نیز به کشورهای روسیه، قزاقستان و اوزبیکستان از طریق راه ترانزیتی افغانستان منتقل می‌گردید.

با وجود فراهم شدن معافیت موقتی برای ترانزیت مرکبات از مسیر ایران، صادرکنندگان پاکستانی هشدار داده‌اند که این راه نمی‌تواند زیان ناشی از بسته ماندن بازار افغانستان را جبران کند. بسته ماندن این مسیر باعث شده که مقدار زیادی از حاصلات «کینو» در پاکستان بدون مشتری باقی بماند؛ موضوعی که نگرانی‌های تازه‌ای را برای دهقانان و صادرکنندگان پاکستانی به همراه آورده است.