محمد رفیع، وزیر پیشین دفاع افغانستان، در آلمان درگذشت

محمد رفیع، تورن‌جنرال و وزیر دفاع اسبق جمهوری دموکراتیک افغانستان، روز یک‌شنبه ۱۹ عقرب ۱۴۰۴ (برابر با ۱۰ نوامبر ۲۰۲۵)، در سن ۷۹ سالگی به‌دلیل بیماری در آلمان درگذشت.

وی طی دو دوره، از سال‌های ۱۹۷۹ تا ۱۹۸۴ و بار دیگر از ۱۹۸۶ تا ۱۹۸۸، مسئولیت وزارت دفاع افغانستان را در حکومت تحت اداره حزب دموکراتیک خلق افغانستان بر عهده داشت. همچنین او در انتخابات سال ۱۹۸۸، یکی از نامزدان معاونت ریاست‌جمهوری تحت رهبری داکتر نجیب‌الله بود.

محمد رفیع در سال ۱۹۴۶ میلادی در ولسوالی پغمان ولایت کابل تولد شد. تحصیلات مکتب خویش را در لیسه حبیبه به انجام رسانده و سپس در دانشکده حربی ادامه‌ تحصیل داد. وی جهت آموزش‌های عالی نظامی، به اتحاد جماهیر شوروی فرستاده شد؛ امری که در آن دوره میان افسران عالی‌رتبه ساختار نظامی وابسته به جناح پرچم معمول بود.

او در سال ۱۳۵۲ هجری خورشیدی در کودتای محمد داوود خان نقش داشت و پس از آن به فرماندهی فرقه چهارم زرهی گماشته شد. در پی انقلاب ثور سال ۱۳۵۷، به عنوان وزیر فوائد عامه تعیین گردید، اما پس از سه ماه از سوی حفیظ‌الله امین بازداشت و به زندان پل‌چرخی فرستاده شد.

با به‌قدرت رسیدن ببرک کارمل در اواخر سال ۱۳۵۸، محمد رفیع از زندان رها گردید و بار دیگر به عنوان وزیر دفاع منسوب شد. او از چهره‌های کلیدی و وفادار جناح پرچم حزب دموکراتیک خلق افغانستان به شمار می‌رفت و نقش فعالی در چهار دهه گذشته سیاست و ساختار نظامی کشور ایفا کرد.

در شرایطی که افغانستان تحت حاکمیت اداره طالبان به سر می‌برد و فشارها بر نیروهای متخصص و شخصیت‌های تأثیرگذار تاریخ کشور افزایش یافته، درگذشت چهره‌هایی چون محمد رفیع پرسش‌هایی جدی درباره مدیریت تاریخی منابع انسانی و حافظه سیاسی افغانستان در شرایط حساس کنونی برمی‌انگیزد.