محدودیت تازه برای زائران افغانستانی در ایران

علیرضا بیکدلی، سرپرست سفارت جمهوری اسلامی ایران در افغانستان، اعلام کرده است که تهران در نظر دارد برای مدیریت بهتر روند زیارت زائران خارجی به ویژه افغانستانی‌ها، طرحی آزمایشی به اجرا بگذارد. به‌گفته او، مطابق این طرح، اقامت زائران در شهر مشهد تنها به ۱۴ روز محدود شده و آنان اجازه نخواهند داشت از ولایت خراسان رضوی خارج شوند.

بیکدلی که در نشست دیپلماسی استانی در شهر مشهد سخن می‌گفت، تأکید کرد که «زیارت امام رضا(ع) حق هر فردی است»، اما به دلیل آنچه «سوءاستفاده برخی افراد از ویزاهای زیارتی» خواند، مسیر زیارت برای شماری از زائران مسدود شده است.

او افزوده که سیاست پیشین وزارت خارجه ایران تلاش داشت با تسهیل صدور ویزا، از ورود غیرقانونی مهاجران جلوگیری کند؛ اما یکی از مشکلات اساسی در این زمینه، نبود تمرکز در مدیریت پروسه صدور و نظارت بر ویزا می‌باشد.

این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که هزاران باشنده افغانستان همه‌ساله برای زیارت اماکن مقدس در ایران، به ویژه حرم امام رضا(ع) به مشهد سفر می‌کنند، اما محدودیت‌ها و سیاست‌های کنترلی تازه، احتمال دارد فشار بیشتر بر مهاجران افغانستانی وارد کند.

بیکدلی همچنان به ظرفیت گردشگری درمانی در ولایت‌های مرزی اشاره کرده و پیشنهاد داده است مهاجران بتوانند از این طریق به خدمات صحی در ایران دسترسی پیدا کنند. او بر تأمین حمایت بیشتر از صنایع دستی خراسان و ارتقای کیفیت فروشگاه‌های محلی نیز تأکید کرده و از آمادگی ایران برای همکاری با نهادهای گوناگون جهت بهره‌برداری بیشتر از ظرفیت‌های دینی و گردشگری خبر داده است.

این تصمیم ایران می‌تواند موانع تازه‌ای برای زائران افغانستانی ایجاد کند. حضور گسترده افغانستانی‌ها در زیارتگاه‌های مذهبی ایران، به‌ویژه مشهد، همواره یکی از مناسبات فرهنگی دیرینه بین دو کشور بوده که اکنون با چالش‌های جدید روبه‌رو است.