طرح ویزای کارگری برای اتباع خارجی در ایران آغاز شد

مقام‌های وزارت کار ایران اعلام کرده‌اند که با آغاز طرح تازه‌ای برای اعطای ویزای کارگری به اتباع خارجی، تلاش دارند وضعیت اشتغال مهاجران را در این کشور سر و سامان دهند. علی باقری، مدیرکل اشتغال اتباع خارجی این وزارت، می‌گوید در حال حاضر حدود ۴۴۰ هزار تبعه خارجی به‌گونه‌ای قانونی در بازار کار ایران فعالیت می‌کنند که ۲.۵ درصد اشتغال کشور را تشکیل می‌دهد.

وی خاطرنشان کرد که اجرای این طرح از ماه مهر آغاز شده، اما هنوز آمار چشمگیری از صدور ویزاهای جدید وجود ندارد. روند به این صورت است که کارفرما مکلف است ابتدا فرصت شغلی خود را به نیروی کار ایرانی پیشنهاد دهد، و تنها در صورت نبود نیروی داخلی، درخواست ویزای کار برای تبعه خارجی را ثبت کند.

بر اساس گفته‌های باقری، از آغاز سال جاری، شمار زیادی از اتباع خارجی که به‌صورت غیرقانونی کار می‌کردند از بازار کار ایران کنار رفته‌اند. به‌گفته او، این تعداد تا ۵۰۰ هزار تن در بخش‌هایی چون خدمات، کشاورزی و صنعت فعال بودند. اما در برخی از مشاغل سخت، مانند کارهای سنگین بدنی یا مناطق محروم، کارفرمایان مدعی‌اند نیروی ایرانی حاضر به کار نیست.

اداره طالبان در افغانستان طی ماه‌های گذشته محدودیت‌های سنگینی بر ورود و خروج شهروندان وضع کرده است. با این وجود، ایران همچنان یکی از مقاصد مهم مهاجرت کاری برای هزاران افغانستانی باقی مانده است. باقری اشاره کرد که اتباع خارجی نسبت به نیروی کار داخلی اندکی ماندگاری بیشتر دارند،‌ اما بازهم بسیاری از آنان پس از مدت کوتاهی کار را رها می‌کنند.

به گفته مقام‌های وزارت کار ایران، نظارت‌ها برای جلوگیری از به‌کارگیری نیروی کار غیرقانونی افزایش یافته است. از روش‌های مختلفی مثل بازرسی دوره‌ای و گشت مشترک استفاده می‌شود و اگر کارفرمایی از تبعه غیرمجاز استفاده کرده باشد، با مشکلات قانونی از جمله قطع برخی خدمات روبرو خواهد شد.

او اضافه کرد که در روند صدور ویزای کار، پس از تأیید درخواست کارفرما، وزارت امور خارجه ایران طی هماهنگی با کنسولگری‌های خود در کشورهای مبدأ، ویزا را برای تبعه مراجعه‌کننده صادر می‌کند. پس از ورود تبعه با ویزای کار، وی بایستی از دفاتر کفالت کارت کار ۹ ماهه دریافت نماید و اقامت موقت وی نیز از سوی پلیس مهاجرت تمدید می‌شود.

در پایان باقری یادآور شد که کارفرمایان مکلف هستند که کارکنان خارجی خود را مانند نیروی کار ایرانی بیمه کنند. همچنین بیمه حوادث برای تمام اتباع خارجی الزامی است.

با وجود این تمهیدات، شرایط غیرانسانی و بی‌ثباتی قانونی در ایران، نگرانی‌هایی را برای کارگران افغانستانی ایجاد کرده است. اداره طالبان نیز با ناتوانی در فراهم‌سازی زمینه‌های اشتغال، مسیر مهاجرت اجباری را برای هزاران هم‌وطن هموارتر نموده است.