نشست جهانی در پارلمان کانادا برای پایان دادن به آپارتاید جنسیتی در افغانستان

نشست بین‌المللی زیر نام «از کابل تا اتاوا: همبستگی جهانی برای پایان دادن به آپارتاید جنسیتی در افغانستان» روز گذشته در ساختمان پارلمان کانادا در شهر اتاوا برگزار گردید. این برنامه به ابتکار شبکه پژوهشی و دادخواهی زنان و کودکان و با پشتیبانی شماری از اعضای پارلمان کانادا راه‌اندازی شده بود و توجه نهادهای جهانی، دیپلمات‌ها و فعالان حقوق زن را به وضعیت بحرانی زنان زیر حاکمیت اداره طالبان در افغانستان جلب کرد.

اشتراک‌کنندگان این گردهمایی هشدار دادند که زنان و دختران افغانستان اکنون در زیر یکی از سخت‌گیرانه‌ترین رژیم‌های تبعیض جنسیتی زندگی می‌کنند؛ محدودیت‌هایی که بسیاری از متخصصان حقوق بشر آن را مصداق آشکار «آپارتاید جنسیتی» می‌دانند. هدف اصلی این نشست ایجاد اجماع جهانی برای شناسایی رسمی چنین آپارتایدی و تقویت سازوکارهای پاسخ‌گویی بین‌المللی عنوان شد.

در آغاز مراسم، علی احساسی، عضو پارلمان کانادا، بر تعهد دولت و پارلمان آن کشور برای حمایت از زنان افغانستان تأکید کرد. سپس زرقا یفتلی، مدیر شبکه پژوهشی و دادخواهی زنان و کودکان، با تأکید بر تداوم همبستگی جهانی، خواستار اقدامات عملی جامعه بین‌المللی برای مقابله با تبعیض سیستماتیک علیه زنان در افغانستان شد.

در بخش دیگر برنامه، روبینا همدرد یافته‌های تازه شبکه را ارائه نمود. این گزارش نشان می‌دهد که سیاست‌های اداره طالبان باعث گسترش محرومیت زنان از آموزش، افزایش بیکاری گسترده، حذف آنان از ساحات اجتماعی و سیاسی، و افزایش خشونت‌های مبتنی بر جنسیت گردیده است.

همچنان حمیرا ثاقب، نامه‌ای را که با امضای بیش از هزار زن افغانستانی تهیه شده بود، به مارک کارنی، نخست‌وزیر کانادا، سپرد. در این نامه از دولت کانادا خواسته شده تا رهبری جهانی در جهت جرم‌انگاری آپارتاید جنسیتی را بر عهده گیرد و این موضوع را در سطح سازمان ملل دنبال کند. تأکید شده بود که کانادا باید پرچم‌دار دفاع از حقوق زنان افغانستان و عدالت بین‌المللی باشد.

در ادامه، مریلو مک‌فدران و ربیکا پترسون، سناتوران کانادایی، بر ضرورت حضور معنا‌دار زنان در تصمیم‌گیری‌های آینده افغانستان و محافظت از آنان تأکید کردند. سلما عطاالله‌جان نیز حذف مداوم زنان از گفت‌وگوهای سیاسی را «غیرقابل‌پذیرش» خواند و بر تقویت همبستگی جهانی پافشاری نمود.

حسن سروش، سفیر حکومت پیشین افغانستان در کانادا، در سخنانش از تشدید بحران حقوق بشری در افغانستان ابراز نگرانی کرد و خواستار پاسخ‌گویی بین‌المللی در برابر نقض حقوق زنان شد.

در نشست جانبی با محور «پاسخ‌گویی و جرم‌انگاری آپارتاید جنسیتی» نیز دیوید سپراول، مریم منصف، گیسو یاری، کلودیا فلورس، ریچارد بنت و فرشته کریمی حضور داشتند. آنان بر نهادینه‌شدن سرکوب زنان توسط اداره طالبان و ناکامی نظام‌های حقوقی کنونی در مقابله با آن تأکید نمودند و خواستار به‌رسمیت‌شناختن رسمی این پدیده شدند.

در نشست فرعی دیگری تحت عنوان «تقویت دادخواهی برای اولویت‌دهی به حقوق زنان افغانستان» نیز کارشناسانی مانند کریمه بنون، هیدر بار و ذبیح‌الله جواد از نمایندگان ملل متحد و نهادهای بین‌المللی، از جهان خواستند زنان افغانستان را در تصمیم‌سازی‌ها دخیل سازند و تخریب نظام‌مند فرصت‌های آنان توسط اداره طالبان را به عنوان نمونه‌ای روشن از آپارتاید جنسیتی شناسایی کنند.

در پایان، ستوده فروتن این گردهمایی را نشانه آغاز فصل تازه‌ای از تلاش‌های جهانی برای به‌رسمیت‌شناختن آپارتاید جنسیتی عنوان کرد. شبکه پژوهشی و دادخواهی زنان و کودکان نیز در بخش پایانی با اهدای «جایزه حمایت از زنان افغانستان» از شماری از مدافعان حقوق زن و حامیان بین‌المللی تقدیر نمود و اعلام کرد که این جایزه از این پس همه‌ساله در جریان کارزار جهانی ۱۶ روزه مبارزه با خشونت علیه زنان اهدا خواهد شد.