هشدار برنامه انکشافی ملل متحد درباره پیامدهای زلزله در شرق افغانستان

برنامه انکشافی سازمان ملل متحد (UNDP) در گزارشی تازه نسبت به وخامت اوضاع پس از زلزله ۳۱ اگست در شرق افغانستان هشدار داده و خواستار اقدام عاجل برای نجات آسیب‌دیدگان و بازسازی زیرساخت‌ها شده‌است.

بر بنیاد تحلیل‌های ماهواره‌یی که توسط این نهاد انجام شده، بیش از ۶۴۹ هزار تُن آوار – معادل حدود چهل‌وپنج هزار محموله کامیونی – باید از ساحات آسیب‌دیده برداشته شود. انتظار می‌رود که بین ۲۳ تا ۳۱ هزار تن از باشندگان این مناطق خانه‌های‌شان را ترک کرده باشند و به کمک فوری نیاز دارند.

شدت لرزه‌ها در برخی مناطق به سطح ۹ در مقیاس MMI رسیده است؛ سطحی که در آن ساختمان‌ها فرو می‌ریزند و افراد نمی‌توانند تعادل خود را حفظ کنند. ولایات کنر، ننگرهار و لغمان بیشترین آسیب را متحمل شده و تکان‌های شدید در کابل و بخش‌هایی از پاکستان نیز احساس شده‌است.

این حادثه در شرایطی رخ داده که زیرساخت‌ها در این مناطق به شدت فرسوده‌اند و خدمات اضطراری محدود است. برآوردها نشان می‌دهد که حدود ۱.۴ میلیون تن شدت‌های متفاوتی از لرزه را تجربه کرده‌اند.

طبق داده‌های ماهواره‌یی، حدود ۲۴۶ هزار ساختمان از جمله خانه‌ها، مکاتب و مراکز صحی در مناطق پرخطر زلزله موقعیت دارند. افزون بر آن، حدود ۴۶۲ کیلومتر شبکه برق در معرض آسیب قرار گرفته که خطر جدی را متوجه دسترسی باشندگان به انرژی می‌سازد.

استفن رودریکس، نماینده مقیم برنامه انکشافی، وضعیت ساحات زلزله‌زده را «دلخراش» توصیف کرده و گفته است که خانواده‌ها بدون سرپناه در فضای باز به‌سر می‌برند. او تأکید کرده که پاک‌سازی آوار باید با دقت و ایمنی انجام شود و بازسازی باید براساس معیارهای مقاوم در برابر زلزله صورت گیرد.

رودریکس افزوده است که این بحران می‌تواند فرصتی برای اشتغال‌زایی برای جوامع فقیرتر باشد و تجربه موفق پاسخ به زلزله هرات در سال ۲۰۲۳ نیز باید به‌عنوان الگویی مبتنی بر مشارکت جامعه‌محور استفاده شود.

در مناطقی که ساکنان با کوهستانی بودن، فقر و نبود راه‌های ترانسپورتی مواجه‌اند، داده‌های سنجش از دور با استفاده از فناوری هوایی و ماهواره‌یی به‌شکل مؤثر برای شناسایی مناطق اولویت‌دار جهت عملیات پاک‌سازی و بازسازی کار گرفته شده‌اند.

دوانند رامیا، مسئول آمادگی و پاسخ بحران در دفتر بحران ملل متحد، هشدار داده است که «این یک رقابت با زمان است» و روند پاک‌سازی و بازسازی باید فوری و هماهنگ آغاز شود تا از رنج بیشتر مردم جلوگیری گردد.

اداره طالبان که فاقد ظرفیت و آمادگی مناسب در مواجهه با بحران‌های طبیعی است، در برابر این رویداد و نیاز فوری باشنده‌گان آسیب‌دیده واکنش و تمهیدات مؤثر و مسئولانه‌ای نشان نداده‌است.

برنامه انکشافی سازمان ملل بار دیگر از جامعه جهانی خواسته است تا همکاری‌های بشردوستانه را گسترش داده و به بازسازی دوام‌دار و استوار در برابر آینده، کمک نمایند. با نزدیک شدن فصل زمستان، ساخت سرپناه‌های مطمئن و پایدار برای آسیب‌دیدگان اهمیت حیاتی دارد.