مرگ دیک چنی، چهره‌های جنجالی سیاست خارجی آمریکا

دیک چنی، از سیاستمداران بانفوذ حزب جمهوری‌خواه ایالات متحده و معاون رئیس‌جمهور در زمان جورج دبلیو. بوش، به ‌دنبال عوارض ناشی از ذات‌الریه و بیماری قلبی، درگذشت. خانواده او فوت وی را تأیید کرده و اعلام داشتند که آقای چنی هنگام مرگ ۸۴ سال داشت.

چنی یکی از افراد کلیدی در سوق‌دادن اداره بوش به سوی حمله بحث‌برانگیز علیه عراق در سال ۲۰۰۳ و یکی از چهره‌های اصلی تغییر سیاست خارجی ایالات متحده در آغاز قرن بیست‌ویکم به‌شمار می‌رفت. علاوه بر معاونت رئیس‌جمهور، او در دوره بوش پدر به ‌عنوان وزیر دفاع و در دولت جرالد فورد به حیث رئیس دفتر ریاست جمهوری کار کرده بود.

او نخستین بار در سال ۱۹۷۸ از ایالت وایومینگ به مجلس نمایندگان آمریکا راه یافت و تا سال ۱۹۸۹ در آن سمت باقی ‌ماند. پس از آن، از ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۰، ریاست شرکت نفتی هالیبرتون را به‌ عهده داشت؛ موقعیتی که منافع تجاری گسترده‌اش را همزمان با چرخش‌های ژئوپولیتیک، به نقد کشاند.

دیک چنی در کنار دیگر مقام‌های جمهوری‌خواه، از ادای خدمت نظامی در جنگ ویتنام سر باز زده ‌بود. او که در دوران کاری خود بارها با انتقادهای شدید از جانب فعالان حقوق بشر و مخالفان جنگ مواجه شد، در سال‌های اخیر به دلیل موضع‌گیری‌های تند علیه دونالد ترامپ از سوی حزب خود مورد بی‌مهری قرار گرفت.

با آن‌که همواره دیدگاه‌های محافظه‌کارانه داشت، اما در انتخابات سراسری سال ۲۰۲۴ به طور نمادین به کامالا هریس، نامزد حزب دموکرات رأی داد؛ اقدامی بی‌سابقه که نشانه نارضایتی‌اش از انحراف حزب جمهوری‌خواه در مسیر پوپولیسم به رهبری ترامپ بود. مرگ چنی بازتابی از پایان یکی از بحث‌برانگیزترین چهره‌های تاریخ معاصر سیاست خارجی آمریکا است؛ شخصیتی که سیاست‌های مداخله‌جویانه‌اش پیامدهایی سنگین برای بسیاری از کشورها از جمله افغانستان به همراه داشت.