سه سالگی ممنوعیت تحصیلات عالی دختران در افغانستان

بیستم ماه دسمبر، سومین سالگرد تصمیم اداره طالبان برای تعلیق تحصیلات عالی دختران در افغانستان است؛ اقدامی که از سوی وزارت تحصیلات عالی این اداره اعلام شد و هزاران دانشجوی زن را از ادامه آموزش در دانشگاه‌ها بازداشت.

دانشجویان دختر در ولایت‌های مختلف کشور می‌گویند این ممنوعیت، امید آنان به آینده را به‌گونه جدی آسیب زده و مسیر زندگی‌شان را نامعلوم ساخته است. به گفته آنان، بسته‌ماندن دانشگاه‌ها نه‌تنها دسترسی به آموزش را سلب کرده، بلکه حق انتخاب و نقش اجتماعی زنان را نیز به‌شدت محدود ساخته است.

در واکنش به این وضعیت، حامد کرزی، رئیس‌جمهور پیشین افغانستان، در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس تأکید کرده است که خودکفایی کشور بدون حضور صدها هزار متخصص زن و مرد در بخش‌هایی مانند طب، انجنیری، اقتصاد و تکنالوژی ممکن نیست؛ دیدگاهی که بار دیگر اهمیت حیاتی آموزش زنان را برجسته می‌سازد.

استادان دانشگاه‌ها نیز نسبت به پیامدهای درازمدت این تصمیم هشدار می‌دهند و می‌گویند محروم‌سازی زنان از تحصیلات عالی، ظرفیت علمی و توسعه‌ای افغانستان را در سال‌های آینده به‌گونه جدی تضعیف خواهد کرد و شکاف‌های اجتماعی را عمیق‌تر می‌سازد.

با وجود این انتقادها و مطالبه‌های گسترده داخلی و بین‌المللی، اداره طالبان در ماه‌های اخیر واکنش تازه‌ای به این موضوع نشان نداده است. ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی این اداره، پیش‌تر گفته بود که کار روی ایجاد یک چارچوب دینی برای اجازه‌دادن به آموزش دختران ادامه دارد؛ وعده‌ای که تا اکنون به نتیجه عملی نرسیده و همچنان با انتقادهای گسترده همراه است.