آغاز دیپورت اجباری مهاجران افغانستانی از اروپا به ترکیه

در چارچوب یک توافق تازه میان اتحادیه اروپا و آنکارا، روند بازگشت مهاجران افغانستانی به ترکیه آغاز شده و انتظار می‌رود در آینده، این مهاجران تا به افغانستان فرستاده شوند.

براساس گزارش رسانه‌های ترکیه، دولت این کشور با امضای توافق «پذیرش مجدد» با اتحادیه اروپا، در ازای دریافت سه میلیارد یورو، قبول کرده است که مهاجران موسوم به «غیرقانونی» را به خاک خود بازگرداند. این معامله عمدتا کشورهای عضو از جمله آلمان و سوئد را شامل می‌شود که پیش‌تر روند بازگرداندن مهاجران افغانستانی را آغاز کرده‌اند.

گزارش‌هایی از انتقال یک زندانی افغانستانی از سوییس به ترکیه نیز منتشر شده است. این روند ظاهراً مقدمه‌ای برای استرداد نهایی این دسته از مهاجران به افغانستان در ماه‌ها و سال‌های آینده است. ترکیه همزمان عملیات گسترده‌ای را برای جلوگیری از ورود مهاجران تازه، به‌ویژه از آغاز سال ۲۰۲۵ راه‌اندازی کرده است. طبق ادعاهای رسانه‌ای، هزاران پناهجوی افغانستانی در این عملیات بازداشت شده‌اند؛ با این حال آمار دقیق آن توسط مقام‌های ترکی تأیید نشده است.

از سوی دیگر، اسناد درونی اتحادیه اروپا نشان می‌دهد که آلمان با تکیه بر «سازوکار همبستگی»، تا پایان سال ۲۰۲۶ از پذیرش پناهجویان بیشتر معاف شده و در عوض کمک‌های اقتصادی ارائه خواهد کرد. این کشور مدعی است شمار بالایی از مهاجران را اسکان داده که می‌بایست ابتدا در دیگر کشورهای عضو ثبت می‌شدند.

در همین حال، کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد گفته است که از سپتامبر ۲۰۲۳ تا نوامبر ۲۰۲۵، بیش از ۱.۷ میلیون افغانستانی از پاکستان به کشورشان بازگشته‌اند. تنها از آغاز آوریل ۲۰۲۵، بیش از ۸۶۹ هزار مهاجر برگشته‌اند که از آن میان حدود ۱۳ درصد به‌صورت اجباری اخراج شده‌اند.

روند بازگشت اجباری در پاکستان از دو سال پیش با هدف شناسایی مهاجران فاقد مدرک آغاز شده بود، اما پس از بالاگرفتن تنش‌های مرزی میان ارتش پاکستان و نیروهای اداره طالبان، شدت بیشتری یافته است. این امر بار دیگر وضعیت آشفته مهاجران افغانستانی را در منطقه به نمایش می‌گذارد.

افزایش فشارهای خارجی و نبود حمایت‌های پایدار داخلی، زندگی مهاجران افغانستانی را بیش از پیش دشوار ساخته است؛ به‌ویژه در وضعیتی که اداره طالبان پاسخ‌گو نبوده و حمایت لازم از شهروندان بازگشتی ارائه نمی‌کند.