گزارش مامور سابق سیا: سراج‌الدین حقانی حمله انتحاری در فرودگاه کابل را طرح‌ریزی کرده بود

سارا آدامز؛ یکی از ماموران سابق سازمان استخبارات امریکا (سیا) درباره حمله به فرودگاه کابل در روزهای نخست سقوط افغانستان به دست طالبان، گزارش تحقیقی تهیه کرده و نوشته که سراج‌الدین حقانی؛ وزیر داخله کنونی طالبان با ثناالله غفاری که رهبر داعش خراسان خوانده می‌شود، این حمله را به صورت مشترک طراحی کرد.

این گزارش تحت عنوان «دشمنت را بشناس» منتشر شده و به بررسی جزئیات این حمله پرداخته است. این مامور سابق سیا ادعا کرده که با وجود تاثیر عمیقی که این حمله بر مردم ایالات متحده و کهنه‌سربازان افغانستان داشت، دخالت آشکار شبکه حقانی و داعش در این توطئه مشترک، حقانی‌ها را از پاسخگویی مصوون نگه داشته است.

در گزارش آمده که برنامه‌ریزی حمله کمتر از دو هفته قبل از وقوع آن، در منطقه بند تیمور، ولسوالی میوند ولایت قندهار انجام شده است. در این گزارش آمده است که طراحی این حمله با هماهنگی میان سراج‌الدین حقانی و ثنا‌الله غفاری، رهبر داعش، صورت گرفته است.

طبق این گزارش، محمد امین جان فتح‌الله؛ مسوول جمع‌آوری اطلاعات در فرودگاه کابل، احتمالاً فردی بوده که دروازه «ابی» را به‌عنوان بهترین هدف برای این حمله معرفی کرده است.

سارا آدامز می‌افزاید که سراج‌الدین حقانی بر برنامه‌ریزی کلی، پشتیبانی لجستیکی، و تسهیل عملیات نظارت داشت، در حالی که ثنا‌الله غفاری بر توسعه طرح حمله تاکتیکی متمرکز بود. همچنین، عبدالله عمر باجواری؛ رییس استخبارات داعش، و رجب صلاح‌الدین، ملقب به حناس، که وظیفه آماده‌سازی بمب‌گذار انتحاری را برعهده داشت، نیز در این عملیات نقش داشتند.

باجواری که اهل منطقه اورکزی پاکستان است، پیش از پیوستن به داعش، در کنار اسلم فاروقی؛ رهبر سابق این گروه، با تحریک طالبان پاکستان (تی‌تی‌پی) فعالیت داشت و بعدها به‌عنوان معاون ثنا‌الله در افغانستان مشغول شد.

بانو آدامز در این گزارش اشاره کرده که در حالی که توافق دوحه بین وزارت خارجه ایالات متحده و طالبان در حال مذاکره بود، سراج‌الدین حقانی با درخواست همکاری به ثنا‌الله غفاری نزدیک شد و با داعش همدست شد. این همکاری به سراج‌الدین این امکان را می‌داد تا به انجام حملات تحت پوشش یک دست پنهان ادامه دهد؛ زیرا پس از امضای توافق دوحه نمی‌توانست آشکارا مسوولیت حملات را تحت نام شبکه حقانی بر عهده بگیرد.

گزارش همچنین به نقش ثنا‌الله غفاری، که با نام مستعار شهاب المهاجر شناخته می‌شود، پرداخته و او را به‌عنوان رهبر فعلی داعش معرفی کرده است. غفاری که در جون ۲۰۲۰ توسط رهبری مرکزی داعش به این سمت منصوب شد، به‌خاطر هوش و ذکاوت خود شناخته شده است. پدر او در زمان جنگ افغانستان و شوروی، به‌عنوان یک مجاهد در نیروهای وفادار به گلبدین حکمتیار فعالیت داشته است.

با وجود تعیین ۱۰ میلیون دالر جایزه توسط دولت ایالات متحده برای سراج‌الدین حقانی و ثنا‌الله غفاری، نقش علنی ثنا‌الله در حمله به فرودگاه کابل برجسته شده است؛ اما دلایل پنهان نگه داشتن نقش سراج‌الدین حقانی از سوی دولت ایالات متحده و دخالت شبکه حقانی همچنان نامشخص است.

سارا آدامز همچنین فاش کرده است که عبدالعزیز حقانی؛ برادر کوچک‌تر سراج‌الدین، که بر سر او نیز ۵ میلیون دالر جایزه تعیین شده است، مسئول انتقال ثنا‌الله غفاری از قندهار به کابل در روزهای منتهی به حمله بر فرودگاه کابل بوده است. عبدالعزیز همچنین به همراه حافظ حقانی توسط سراج‌الدین حقانی برای انتقال ایمن الظواهری؛ رهبر القاعده، از وزیرستان به کابل در ماه می ۲۰۲۲ مأمور شده بودند.

این گزارش همچنین تأکید می‌کند که در آگست ۲۰۲۱، حافظ حقانی؛ فرمانده قطعه ۳۱۳ بدری طالبان مسوولیت امنیت فرودگاه کابل را به دو فرمانده کلیدی خود سپرده بود. در گزارش آمده که این تغییر در رهبری باید زنگ خطری برای دولت ایالات متحده بوده باشد، زیرا این اقدام نقطه عطفی در پیش‌زمینه حمله بود.

در بخشی از این گزارش آمده است که سراج‌الدین با دست‌کم دو فرمانده کلیدی در فرودگاه تماس مستقیم داشت؛ پسر کاکایش حافظ حقانی که رهبری حمله انتحاری را بر عهده داشت، و هاشمی که مدیریت اولین حلقه پست‌های بازرسی طالبان در فرودگاه را برعهده داشت.