چگونه باور کنیم که در این گیرودارِ پیچیده، صلح به افغانستان ره گشاید؟

قدرت‌های که در افغانستان درگیر هستند، با سوریه، لیبیا، عراق، ایران و یمن نیز درگیر هستند. اصلا جنگ امروز جهانی، جنگ نیابتی است. امریکا، روسیه، اروپا، چین و هند هیچ‌گاهی در تاریخ به‌سان امروز مشغول جنگ‌های نیابتی در جهان نبوده‌اند.

لحظه‌ای تصور کنید که جنگ لیبیا را کی‌ها مدیریت می‌کند. به همین‌سان به جنگ سوریه نگاهی بیاندازید. موازی به آن به بحران عراق نگاهی بیافگنید. روسیه، امریکا، اورپا، ترکیه و ایران نقش اصلی را بازی می‌کنند. به همین ‌‌پیمانه شمال افریقا میدان جنگ‌های نیابتی بازی‌گران کلان جهانی‌است.

ساده‌نگری خواهد بود که با این وضعیت پیچیده‌ی جهانی، جنگ در افغانستان فروکش کند؟ همه‌ی بازیگران جهانی که در داغ‌ترین جغرافیای جنگ مشغول حمایت نیابتی منافع و منابع خود هستند، خود را در جنگ افغانستان شاملِ کامل می‌دانند.

به باور من هرگونه معامله‌ی امریکا با طالبان جنگ را محدود نمی‌سازد. برعکس معاله‌ی امریکا به‌نام «توافق‌نامه‌ی دوجانبه میان طالبان و امریکا» جنگ‌های نیابتی را در افغانستان پیچیده‌تر و گسترده‌تر خواهد ساخت.

در این راستا بازیگر مهم دیگر پاکستان‌است که از جنگ نیابتی امریکا در منطقه سود فراوان می‌برد. پاکستان تجربه‌ی کلانی از جنگ سرد در منطقه دارد. جنگ نیابتی در کشور های که در حال بحران مشروعیت سیاسی هستند، زمینه‌ی بیش‌تر می‌یابد. عامل مهم دیگر‌ جنگ نیابتی فقر است. افغانستان زمین و زمینه‌ی مساعدی برای هر دو دارد

ملک ستیز