چه کسی می تواند بگوید طالبان شریک آینده امریکا در افغانستان نیست؟

اکنون که قرار است نیروهای امریکایی افغانستان را ترک کنند، زمان برای نشان دادن انعطاف پذیری و تمرکز روی اهداف کلان تر فرا رسیده است.
دولت جو بایدن رئیس جمهور ایالات متحده امریکا اعلام کرده قرار است روند خروج نیروهای امریکایی از افغانستان را تا یازده سپتامبر سال جاری میلادی به پایان برساند. طالبان از اینکه امریکا در یک عدم پایبندی به توافق نامه صلح دوحه که در زمان ترامپ میان دو طرف امضاء شد، نیروهایش را تا اول ماه می از افغانستان خارج نمی کند، عصبانی ست. اول ماه می تاریخی بود که در توافق نامه صلح دوحه برای خروج نیروهای امریکایی از افغانستان مورد توافق امریکا و طالبان قرار گرفته بود. این ضرب العجل اما با روی کار آمدن دولت جو بایدن در امریکا تغییر کرده است. خبر خوش این است که جو بایدن توافق دوحه را به طور کامل کنار نگذاشته و به دلیل برخی نیازمندی های لوجستیکی برای خروج نیروهای امریکایی از افغانستان خواستار تمدید ضرب العجل اول ماه می شده است.

طالبان این اواخر چندین نشانه تغییر مثبت را از خود نشان داده اند. طالبان با تحصیل دختران موافقت کرده اند، چیزی که چند سال پیش نمی شد از آنها انتظار داشت. طالبان بر اساس توافق دوحه از حمله به نیروهای ائتلاف بین المللی به شمول نیروهای امریکایی در افغانستان خودداری کرده اند. آنها بو بوگادل را به امریکا تحویل داده اند. حتی زمانیکه حادثه یازده سپتامبر اتفاق افتاد، طالبان قبل از اینکه بوگادل را به امریکا تحویل دهند از دولت وقت بوش خواستند ثابت کند این حمله تروریستی کار اسامه بن لادن و القاعده بوده است. نکته ایجاست که طالبان ژن عقلانیت را دارند.

بنابراین اکنون با درنظرداشت تمام دلایل باید گفت طالبان باید با تمدید چهار ماهه خروج نیروهای امریکایی از افغانستان توسط دولت بایدن موافقت کنند، این چهار ماه در مقایسه با دو دهه حضور اشغالگرایانه امریکا در افغانستان چیزی نیست. نشست استانبول تا بعد از عید فطر به تعویق افتاده است. طبق عرف در ماه مبارک رمضان جنگ در افغانستان بنابه هر دلیلی متوقف می شد. اتخاذ موضع سختیگرانه از سوی طالبان در مورد تاریخ خروج نیروهای امریکایی از افغانستان تنها فرصت را برای تخریب کنندگان صلح مساعد می سازد تا دیدگاه های مرتبط با خروج امریکا از افغانستان را از بین ببرند. رئیس جمهور غنی در مصاحبه ای با شبکه خبری سی ان ان از خروج نیروهای امریکایی استقبال نمود. طالبان نباید فراموش کنند که رئیس جمهور غنی با خوشحالی از هرگونه تغییر در تصمیم امریکایی ها استقبال خواهد کرد. غنی در بیشتر از یک سال گذشته تلاش کرده است پروسه صلح را از ریل خارج کند و توافق نامه صلحی که طالبان با امریکا در دوحه امضاء کرد را از بین ببرد. داعش شاخه خراسان حملات خود به جامعه هزاره در مرکز کابل را ادامه داد و فرصت را در اختیار تخریب کنندگان صلح قرار داد تا بحث شان را زنده نگه دارند، اینکه افغانستان هنوز مکانی برای گروه های تروریستی ست تا دوباره احیاء شوند و حملاتی را علیه غرب پایه ریزی نمایند.

اکنون فرصت مناسب برای نشان دادن انعطاف پذیری و تمرکز روی هدف کلان تر که همان خروج امریکا از افغانستان است، فرا رسیده است. اگر طالبان می خواهند جدی گرفته شوند و در آینده افغانستان نیرویی به حساب آیند که می شود روی آنها حساب کرد، می بایست اکنون مهارت های مذاکره خود را نشان دهند. امریکایی ها در آینده افغانستان به شریک نیاز دارند و چه کسی می تواند بگوید این شریک طالبان نمی توانند باشند؟ طالبان باید درک کنند که دیگر زمان شکست دادن نیروهای خارجی به شمول امریکا در افغانستان گذشته است و این گروه باید مهارت های رهبری و عقلانیت خود را نشان دهند.

شکی نیست که عدم خروج نیروهای امریکایی از افغانستان در اول ماه می نقض توافق نامه صلح دوحه است اما نکته اصلی اینجاست که امریکایی ها به طور جدی قصد ترک افغانستان را دارند. طالبان دیگر نیاز ندارند با حملات تهاجمی و افزایش جنگ به امریکایی ها نشان دهند که باید افغانستان را ترک کنند، امریکایی ها اکنون خودشان از قبل تصمیم گرفته اند از این کشور خارج شوند. این مهم و حیاتی ست که درک کنیم فاز تازه ای اکنون باز شده است چون با تغییر در رهبری واشنگتن بیم اینکه رهبری جدید تصمیم به ختم جنگ افغانستان نداشته باشد، وجود دارد. خوشبختانه، اکنون این موضوع مطرح نیست.

هدف طالبان اکنون باید این باشد که به تخریب کنندگان صلح شانس خرابکاری در روند کنونی صلح را ندهند. بسیاری از جنرالان و سیاسیون امریکا خواستار حفظ نیروهای امریکایی در افغانستان هستند. لجاجت طالبان روی تاریخ خروج نیروهای امریکایی از افغانستان شاید سبب می شود امریکایی ها به خروج رضایت ندهند.

همین طور طالبان در دوران پس از خروج امریکا از افغانستان نیز باید از خود انعطاف نشان دهند تا به هدف نهایی برسند.

منبع