چالش های طالبان در مسیر تثبیت

طالبان، بخش عمده ای از اعضای کابینه خود را معرفی و به رغم ادعای پیشین خود مبنی بر همه شمول بودن کابینه، تمام مقامات حکومتی را از اعضای معروف و برجسته خود انتخاب کرده اند.

علی الحساب، قضاوت درباره این را که طالبان تا چه اندازه نسبت به گذشته شان، دستخوش تغییر شده اند، به گذشت زمان واگذار می‌کنیم (هرچند که معرفی کابینه و نیز سرکوب تظاهر کنندگان در هرات و دستگیری خبرنگاران و کتک زدن آن ها در کابل، علامت سوال هایی را در مقابل این ادعا قرار داده است) اما باید به این پرسش مهم نیز پاسخ دهیم که طالبان در مسیر ایجاد یک حکومت اقتدارگرا و قوی، با چه موانعی روبه رو هستند؟

مقامات پاکستان به طور تمام قد طی هفته گذشته تلاش کردند تا به تثبیت حکومت طالبان کمک کنند.

ژنرال حمید فیض رئیس سازمان امنیت پاکستان با حضور در کابل، تلاش کرد تا علاوه بر تدارک امکانات لازم برای سرکوب مقاومت پنجشیر، اختلافات عمیق میان ملا برادر و سراج الدین حقانی را از طریق معرفی فرد سوم مرضی الطرفین (ملا محمد حسن اخند) در راس کابینه حل و فصل کند و همزمان شاه محمود قریشی وزیر خارجه پاکستان، تنها ۱۰روز پس از سفر منطقه ای اش، روز گذشته اجلاس مجازی با کشورهای همسایه افغانستان برگزار کرد تا راهی برای رسمیت بخشیدن به امارت طالبان پیدا کند.

این که چشم انداز روابط جامعه جهانی و به ویژه کشورهای منطقه و به رسمیت شناختن آن ها چگونه خواهد بود، به عوامل متعددی وابسته است اما حتی اگر حکومت طالبان در این مسیر توفیق نسبی هم داشته باشد باز هم نمی توان گفت طالبان در مسیر استیلای کامل بر افغانستان، مسیر همواری را پیش رو دارند.

طالبان به طور مشخص با سه مانع در مسیر قدرت گیری و تثبیت آن در داخل این کشور مواجه اند:

۱-جبهه مقاومت ملی که طی هفته گذشته در برابر طالبان به سختی جنگیده است، به رغم مشکلاتی که دارد، هنوز تفنگ را بر زمین نگذاشته و به عنوان یک موی دماغ جدی در برابر طالبان، نقش آفرینی می‌کند.

۲- اما مهم تر از این جبهه، اعتراضات گسترده مدنی است که طی چند روز گذشته، در شهرهای مختلف در حال گسترش است و زنان، نقش پر رنگی در آن دارند.طالبان حتی اگر بتوانند با مشت آهنین، مقاومت های سخت را برای مدتی سرکوب کنند، تحت هیچ شرایطی قادر نخواهند بود تفکر مقاومت نرم در قالب مخالفت های مدنی را سرکوب کنند.

البته انتظار می‌رود که طالبان، با این حرکت های مدنی هم برخورد جدی کنند (کما این که این گونه نیز شده است) اما به هر میزان که تلاش کنند از طریق اعمال فشار، صدای مخالفان را خاموش کنند، بر حجم این صداها افزوده خواهد شد بنابراین، شاید مهم ترین چالش فراروی طالبان در حال حاضر، نارضایتی گسترده مردمی از عملکرد سه هفته گذشته طالبان است تا جایی که به رغم ترس وحشتناکی که از عکس العمل خشن این گروه در ذهن همه است، باز هم برای ابراز مخالفت خود، به خیابان ها آمده اند.

۳- با این که فعلا اختلافات درونی طالبان تا حدی فروکش کرده اما این گروه در سطح میدانی، گروه های متعددی را در دل خود جای داده که فعلا زیر پرچم طالبان فعالیت می‌کنند اما در حقیقت طالب نیستند.

برخی ازاین شبکه ها که به سازمان های امنیتی خارجی نیز وصل هستند، بسیار مستعد خروج از سیطره طالبان و برافراشتن پرچم های رنگی جدید هستند

بنابراین، انتظار نمی‌رود که طالبان، روزهای آرامی را در پیش داشته باشند. موانع فزاینده بیرونی و درونی، می‌تواند این گروه و حکومت شان را تا سرحد فروپاشی دچار مشکل کند.

سید احمد موسوی مبلغ/ روزنامه خراسان