پیامدهای انتصاب راحیل شریف در ائتلاف سعودی

پاکستان با تن دادن به خضور در ائتلاف نظامی اسلامی به رهبری سعودی که دستور کار آن نیز چندان مشخص نیست، به سوی وضعیتی نامعلوم حرکت کرده است.

در طی دو سال گذشته، ائتلاف نظامی عربی به رهبری عربستان، به رغم بکارگیری پیشرفته ترین تسلیحات و جنگنده ها نه تنها نتوانست به هیچ یک از اهداف از پیش تعیین شده خود در یمن دست یابد، بلکه ارتش و کمیته های مردمی این کشور تحت رهبری انصارالله موفق شده اند تا با استفاده از موشک های دوربرد خود تعداد زیادی از پایگاه های نظامی عربستان در نقاط مرزی دو کشور، ناوهای جنگی و همچنین سایر ادوات جنگی سعودی ها را نیز هدف قرار داده تا بدین ترتیب سعودی ها را نسبت به پیروزی در این جنگ ناامید کنند.

عدم موفقیت ریاض در پیشبرد اهداف نظامی خود در یمن و مقاومت مردم انقلابی این کشور به تدریج سبب شد تا سعودی ها درصدد کشاندن پای سایر قدرت های نظامی منطقه ای و بین المللی به معرکه جنگ یمن برآیند تا تحت حمایت آنها شاید بتوایند خود را از باتلاق بحران این کشور خارج نمایند.

در این میان، مقامات سعودی علاوه بر تلاش های گسترده خود برای جلب نظر آمریکا، برای وارد کردن پاکستان در ائتلاف خود اقدام کرده اند، بویژه آنکه دو کشور در طول سالیان گذشته همواره از روابط نظامی و امنیتی خوبی برخوردار بوده اند. از منظر سعودی ها ورود نظامی پاکستان به جنگ یمن نه تنها می تواند راهگشای بن بست فعلی ائتلاف نظامی در بحران این کشور باشد، بلکه حضور اسلام آباد به عنوان یک عضو غیر عربی در ائتلاف می تواند برای اقدامات ریاض در یمن مشروعیت حداقلی ایجاد نماید.

برهمین اساس نیز مقامات عربستان از مدت ها پیش دست به دامان فرماندهان ارتش پاکستان از جمله جنرال برجسته و البته بازنشسته این کشور راحیل شریف شده اند تا شاید آنها بتوانند به خروج عربستان از باتلاق یمن کمک کنند، برای تحقق این هدف نیز ریاض اقدام به ارائه امتیازات مالی و حمایتی گسترده به اسلام آباد کرده است که کمک های مالی تا فروش نفت ارزان قیمت به این کشور را شامل می شود.  اما دولت پاکستان که از تاثیرات داخلی و خارجی چنین اقدامی بویژه تحت تاثیر قرار گرفتن روابط خود با ایران اطلاع داشت از این موضوع طفره رفت و حتی پارلمان این کشور نیز مخالفت خود را با هرگونه همکاری اسلام آباد با ریاض در جنگ یمن اعلان کرد. ضمن آنکه در این کشور تظاهرات های گسترده مردمی نیز در اعلان محکومیت جنگ عربستان علیه یمن و مخالفت با هرگونه همکاری پاکستانی با سعودی ها در این جنگ شکل گرفت.

اما در نهایت و به رغم وجود این مخالفت ها، مقامات پاکستانی تحت فشار سعودی ها و همچنین آمریکا، چهار روز پیش مجوز فرماندهی جنرال راحیل شریف رئیس سابق ستاد ارتش پاکستان بر ائتلاف سعودی را صادر کرد که البته با واکنش‌های تندی از سوی مخالفان در این کشور همراه شد.

یکی از نگرانی های اصلی مخالفان و منتقدان به حضور شریف در سمت فرماندهی ائتلاف سعودی، فقدان کامل شفافیت در خصوص اختیارات ائتلاف، نقش جنرال شریف در آن و هزینه و فایده های عضویت پاکستان در این ائتلاف است. چرا که از نگاه آن ها مشارکت پاکستان در ائتلاف عربستان پیامدهای داخلی و منطقه‌ای زیادی در بر خواهد داشت که می تواند به نسبت منافع آن ضررهای بیشتری را برای منافع این کشور به همراه داشته باشد، از جمله آنکه می تواند سیاست‌های بی‌طرفانه این کشور را در بحران‌های منطقه زیر سوال ‌برد. این موضوع بویژه در سطح منطقه موجب کاهش سطح ارتباط پاکستان با ایران خواهد شد، چنانکه حضور راحیل شریف در کنار سعودی‌ها موجب می‌شود تا نگاه توازن‌بخشی و سیاست بی‌طرفانه پاکستانی‌ها در روابط ایران و عربستان دچار چالش شده و کاهش پیدا ‌کند.

اما در سطح داخلی نیز این اقدام پاکستان ضمن تشدید تنش های فرقه ای در این کشور به تحریک گروه‌های تندروی داعشی و سلفی علیه گروه‌های شیعه و … منجر خواهد شد. همچنانکه می تواند تلاش‌های ارتش پاکستان برای تامین امنیت در نواحی مختلف این کشور را خنثی کرده و از مشروعیت ارتش پاکستان بکاهد. برهمین اساس نیز رهبران گروهها و احزاب مذهبی و سیاسی در پاکستان با هشدار به راحیل شریف  در مورد پیامدهای پذیرفتن فرماندهی ائتلاف خود ساخته عربستان در جنگ یمن اعلام کرده اند که این اقدام بیش از پیش وجهه پاکستان را در منطقه و بخصوص در میان کشورهای اسلامی مخدوش خواهد کرد.

در مجموع می توان گفت که پاکستان با تن دادن به خضور در ائتلاف نظامی اسلامی به رهبری سعودی که دستور کار آن نیز چندان مشخص نیست، به سوی وضعیتی نامعلوم حرکت کرده است. به نحوی که اتحاد با عربستان سعودی احتمالا شکاف های داخلی کشور، فراتر از شکاف شیعه – سنی را تشدید و روابط دیپلماتیک با همسایگان مهمی همچون ایران را پیچیده می کند.

منبع: الوقت