ملای قندهار بر سر دوراهی

طالبان از غیر خودی ها، یکی از سه چیز را میخواهند:
یابیعت کنند،
یا معیت کنند
یا رعیت شوند.

آنچه که طالبان از شیعیان خواسته اند، صرفا انتخاب بین دو گزینه بیعت یا رعیت شدن بوده است، اما در مورد حکمتیار، به معیت او با حاکمیت خودشان هم راضی بودند.

اما کشمکش های اخیر میان حکمتیار و طالبان نشان می‌دهد که دوران همراهی حکمتیار با طالبان به پایان خود رسیده است.

اخراج حکمتیار از منزل دولتی اش و منع او از فعالیت سیاسی توسط طالبان، نشان می‌دهد که حداقل بخشی از طالبان (طرفداران ملاهبههالله)، معیت حکمتیار را به رسمیت نمی‌شناسند و خواهان بیعت هستند.

از آن طرف، سراج الدین حقانی، حکمتیار را از خانه دولتی اش به خانه ای در وزیر اکبرخان منتقل کرده و حکمتیار هم علیرغم ممنوعیت‌ کار حزبی، همچنان ملاقات های سیاسی و حزبی دارد.

دو نکته از چنین وضعیتی قابل فهم است:
۱. اول اینکه میان قندهار و کابل، راهبردها یکسان نیستند و در نتیجه، سایه اختلافات بر سر یارگیری ها هم افتاده است و البته، حکمتیار، در این نزاع، سهم حقانی هاست نه ملاهبه الله.
آنچه که از کودتای خاموش و نافرجام مشترک حکمتیار و حقانی علیه ملاهبه الله گفته میشود هم موید همین مطلب است.

۲. نمیشود نقش پاکستان در نزدیکی حکمتیار و طالبان را دست‌کم گرفت.
به همان اندازه که ملاهبه الله و فرماندهان تحت امرش چون قیوم ذاکر و صدر إبراهیم و … به ایران نزدیک هستند، سراج الدین حقانی و فرماندهانش با پاکستانی ها خلوت و رفاقت دارند و حکمتیار به واسطه دوستی قدیمی اش با ای اس ای، با حقانی ها میتواند رابطه نزدیکتری داشته باشد.

اگر پاکستان را کنش‌گری بدانیم که غالبا طبق برنامه‌های آمریکا عمل میکند، میشود استنباط کرد که جناح حقانی، در شرایط فعلی، با سیاست های آمریکا همراه تر است.
آنگاه شاید بتوانیم راز سرک کشیدن پهپادهای آمریکایی در قندهار و فرار ملاهبه الله از محل استقرارش را بهتر درک کنیم.

ملا هبه الله و یارانش اگر آنقدر جوگیر شوند که برخلاف تعهدی که در دوحه به آمریکا داده اند، عمل کنند، ممکن است به سرنوشت ملااختر منصور گرفتار شوند.

اگر قندهاری ها، علیرغم شاخ و شانه کشیدن حکمتیار و پسرش، کماکان با او مماشات کردند، باید درک کنیم پهپاد های امریکایی پیام‌ خود را به درستی به هبه الله منتقل کرده اند و ملای قندهار، زنده ماندن را بر مخالف با آمریکا ترجیح داده است.

در اینصورت، او برای اثبات پایبندی به تعهدات خود نسبت به آمریکا، یک گام دیگر هم باید علیه ایران بردارد.
این گام، ممکن است در هر زمینه ای وقوع پیدا کند.
حقابه و رویدادهای های تروریستی، دو ابزار محکم طالبان برای اعمال فشار بر ایران هستند.
افرایش سیل مهاجرت به سوی ایران با تشدید سیاست های تغییر بافت جمعیتی و اعمال فشار بر چهره ها و نهادهای همراه با ایران هم از دیگر راههای طالبان جهت نشان دادن سیاست های ضد ایرانی شان است.

اگر قرار باشد که هبه الله به حیات ادامه دهد، نمیشود که در ازای آن، موارد فوق تشدید نشود.

سید احمد موسوی مبلغ