مردم ما

امروزه در جامعه ما، تجویز نسخه‌ها، بر اساس تشخیص روحیه‌ی قبیله‌ای است.
هر کس در گوشه‌ای نشسته و می‌گوید «مردم ما».

در سرزمین قبیله‌ها، مراد از «مردم ما»؛ یعنی یک قوم خاص.

کودکان فکری بر همین اساس، برای پشتون‌ها، تاجیک‌ها، هزاره‌ها، اوزبیک‌ها یا دیگران از زاویه‌ی دید کودکانه نسخه تجویز می‌کنند، دیگران را غریبه می‌پندارند و در مواردی، علیه دیگران سنگ نفرت می‌پراکنند.

این نسخه‌ها، دیوارکشی میان مردم است و نه تنها به جایی نمی‌رسد بلکه پیامدهای ویرانگر دارند.

سرنوشت همه‌ی اقوام در افغانستان به هم گره خورده است و راه‌حل‌های موزاییکی و جزیره‌ای، خیال‌بافی است.

برای ترسیم چشم‌انداز آینده، نسخه‌ها باید فراقومی، فرامذهبی، فرازبانی، برای زندگی در یک بستر ملی و با محوریت حقوق انسانی باشد.

ما باید یاد بگیریم که بر اساس احترام، برابری و حقوق شهروندی در کنار هم زندگی کنیم. باید بیاموزیم به حقوق و عقاید دیگران احترام بگذاریم و بدانیم که دیگران نیز از حقوق برابر با ما برخوردارند؛ هرچند مذهب، زبان یا قوم آن‌ها با ما متفاوت باشد.

ما باید درک کنیم که رسیدن به پیش‌رفت، توسعه و رفاه، بدون رهایی از دیکتاتوری و بدون ساختن دولت ملی، کارآمد و بی‌طرف نسبت به قومیت‌ها، زبان‌ها و مذاهب امکان‌پذیر نیست. پس باید پیوسته برای اساس‌گذاری و پی‌ریزی چنین دولتی تلاش کنیم.

در نتیجه «مردم ما»؛ یعنی تمام مردم افغانستان و همه‌ی کسانی که برای رهایی از خودکامگی و برای آزادی و برابری می‎‌رزمند؛ اعم از پشتون، تاجیک، هزاره، اوزبیک و دیگران.

تنها کسانی از مردم ما به‌حساب نمی‌آیند و در برابر مردم قرار دارند که انرژی خود را صرف سرکوب آزادی‌ها، نفی حقوق شهروندی، تحکیم پایه‌های اختناق و گسترش انحصارگرایی می‌کنند؛ فارغ از این‌که به کدام قوم تعلق دارند.

امروزه، آشکارا می‌بینیم که بسیاری از برادران پشتون ما در صف آزادی‌خواهان ایستاده‌اند. یکسان دانستن پشتون‌های آزادی‌خواه، با طالبان، خطا و جفای بزرگ است.
در مقابل، کم نیستند تاجیک‌ها، هزاره‌ها و دیگرانی که در خدمت خودکامگی و نابرابری قرار دارند، پاچه‌خواری می‌نمایند و انحصارطلبی را ستایش می‌کنند.

پس «مردم ما»؛ یعنی همه‌ی مردم افغانستان و همه‌ی کسانی که برای آزادی، برابری، حقوق شهروندی و عدالت مبارزه می‌کنند و به فردای بهتر می‌اندیشند.

دکتر سید جواد سجادی