طالبان و استفاده از قاعده گوبلز

دروغ بزرگ یا قاعده “گوبلز” اصطلاح و تکنیکی در جنگ نرم و پروپاگاندا است که گفته می‌شود “هیتلر” و “یوزف گوبلز” وزیر تبلیغات او از این شیوه استفاده می‌کردند. هرچند این قاعده به اسم گوبلز ثبت شده است اما کاربرد آن به قدمت تاریخ بشر است. در تعریف قاعده گوبلز آمده است که دروغ، هرچه بزرگ‌تر باشد، باورش آسان‌تر است. این قاعده مبتنی بر علم روانشناسی است که مخاطب هنگام دیدن، شنیدن و یا خواندن دروغ بزرگ، برای لحظاتی دچار شوک و حیرت می‌شود و مغز برای این که از اضطراب و شوک صاحب خود بکاهد و او را به آرامش برساند، موضوع را عادی و پذیرفته شده تلقی می‌کند.
به اصل موضوع اشاره کنم که طالبان از بدو تشکیل، مهارت و دست بالای در جنگ نرم و مشتقات آن مثل استفاده از قاعده گوبلز داشته و دارند. چهار سال پیش در یادداشتی تحت عنوان “نگاهی به قدرت نرم و رسانه‌ای طالبان” خدمت دوستان عرض کردم که ما در آستانه تحول جدیدی در افغانستان قرار داریم و باید دیدگاه مان را نسبت به طالبان تغییر دهیم و عمیق‌تر این گروه را بشناسیم که چقدر در جنگ نرم و پروپاگاندا مهارت دارند.
به هر حال، در اظهارات امروز وزیر خارجه طالبان، مانند اظهارات سایر اعضای طالبان، از قاعده گوبلز استفاده شده است تا در قدم اول، خواننده و شنونده را در حیرت قرار دهد و سپس به او “دروغ بزرگ” را بقبولاند.

محمد مرادی