دیروز و امروز ما!

به مناسبت چهل و نهمین سالگرد درگذشت آیت الله العظمی میر علی احمد حجت (رح)
در گذشته، یک ضابطه نانوشته در زعامت و رهبری جامعه شیعیان افغانستان وجود داشت که اعلم و اعقل جامعه، محور قرار می گرفت. به صرف رجوع مردم یا تبلیغات، کسی به رهبری نمی رسید.
شاید این ضابطه ناشی از سنت مرجعیت در حوزات علمیه بود که در سطوح بعد از مرجعیت و در محیط های کوچکتر هم ظهور می کرد. مردم دین و معارف و تکالیف اجتماعی و سیاسی خود را از کسانی می گرفتند که اعلم و اعقل بودند.
آیت الله العظمی حجت، اعلم و اعقل اهل زمان خود در جامعه افغانستان بود، بر اساس همان سنت پیشینیان به زعامت جامعه شیعه افغانستان رسید و بر همین اساس در مقطعی که حضور داشت، مسئوولانه و بسیار موفقانه عمل کرد.
بعد ها این سنت را در شخصیت هایی چون مرحوم آیت الله شیخ محمد علی مدرس چنداولی در عصر کمونیست ها، مرحوم آیت الله تقدسی در نیمه دوم دهه هفتاد و مرحوم حضرت آیت الله العظمی محسنی در دهه های هشتاد و نود شاهد بودیم. کاریزمایی که ناشی از عقلانیت و علم بود.
ضابطه نانوشته دوم، معاونت و همکاری علمای اعلم و اعقل جامعه در امور مرتبط به مصلحت های عمومی جامعه بود. رقابت های زننده و هیاهو و تبلیغات وجود نداشت و همکاری خالصانه در ان مقاطع حد اقل در مصالح عامه، میان علما دیده می شد.
متاسفانه با نگاه همزمان به این دو ضابطه، شاهد افت و تنزل معیار ها هستیم و پراکندگی ها یا ناشی از رعایت نشدن ضابطه اولی است و یا اینکه اخلاصی برای تمکین و معاونت براساس ضابطه دوم وجود ندارد.

شجاع حسین محسنی