خلیل‌زاد در نقش تسهیل گر

خلیل‌زاد هیچ سمت رسمی در دولت ترامپ ندارد، اما در کنار آدم بولر، نماینده ویژه رئیس‌جمهور امریکا در امور زندانیان آمریکایی به کابل سفر کرده و در جلسات رسمی با طالبان حضور یافته است.

صرف نظر از اینکه در جلسات، میان آمریکایی ها و طالبان چه گذشته، این پرسش میتواند مطرح شود که نقش خلیلزاد دقیقا چه هست؟

خلیل‌زاد، مورد وثوق طالبان است همو بود که حکومت جمهوری را فشل کرد و مقدمات تحویل قدرت و جغرافیا به طالبان را فراهم نمود.

او، واشنگتن را متقاعد کرد که منافع آمریکا، فقط و فقط از طریق طالبان قابل تامین است و از این رهگذر، مداوماً برای طالبان و به نفع آنها لابیگری کرد.

در دو سه ماه اخیر، از میان چهار جناح شاخص طالبان (ملاهبه الله، سراج الدین حقانی، ملا برادر و ملایعقوب) رهبران هر سه جناح رقیب ملاهبه الله، در سفرهای خارجی، جلسات مفصلی با امریکایی ها داشته اند و تنها جناحی که مطالبات و نیز ظرفیت های اجرایی خود را مستقیما با آمریکا در میان نگذاشته، پیروان ملاهبه الله بودند.

به نظر می‌رسید که جناح ملاهبه الله، اعتماد زیادی به ترامپ و کارگزاران او ندارند و مطمئن نیستند که حتی در صورت اعلام وفاداری، ترامپ به تعهدات خود نسبت به آنها عمل کند.

اما خلیلزاد، میتواند یک تسهیل گر بسیار عالی در این داستان باشد. او تنها آمریکایی مورد اعتماد طالبان است که وفاداری به قبیله را با وفاداری به آمریکا در هم تنیده است.

خلیلزاد، لایه های مختلف طالبان را به خوبی می‌شناسد؛ به نقاط قوت و ضعف آنها دقیقا اشراف دارد؛ و به درستی میفهمد که هر لایه از طالبان در کجای بازی پیچیده استخباراتی افغانستان میتواند مفید واقع شود.
از آنسو، او به عنوان یک پشتون آمریکایی به عمق سیاست های راهبردی آمریکا در افغانستان هم اشراف دارد و خود را به تامین منافع آمریکا در افغانستان متعهد می‌داند.

آدم بولر، نمایندهی رسمی آمریکا در سفر به افغانستان است، اما جناح ملاهبه الله به او اعتماد ندارند.

حضور خلیلزاد در کنار بولر، صرفا برای جلب اعتماد آن بخش از طالبان است که نسبت به ترامپ بدگمان هستند.
اگر خلیلزاد، چیزی را برای آنها تضمین کند (حتی اگر سمت رسمی در حکومت آمریکا نداشته باشد)، میتواند تا حدی خیال قندهاری را راحت کند. چرا که خلیلزاد، منابع قبیله را همیشه مد نظر دارد.
شاید اگر خلیلزاد در ترکیب هیأت آمریکایی حضور نمی‌داشت، امیرخان متقی، نگاهی متفاوت تر به آدم بولر میداشت، نگاهی از جنس عدم اعتماد.

سید احمد موسوی مبلغ