جماعت بی تلخه و نظارت اجتماعی

استادی داشتیم در لیسه حبیبیه که فزیک نور درس می داد. می گفت: ” معلم رشوت هم خورده نمیتانه! تا زنده هستیم کت شما سر و کار داریم. که رشوت بخوریم تو که رفتی صبا بیادرت ده ای مکتب میایه باز برش میگی: برو وقتته سر فزیک مصرف نکو استادش ده یک سگرت کامیاب میکنه. باز اموقه بی قدر میشیم که وقتی فارغ هم شدین جایی که ببینین به جای سلام، پِخ پِخ سیل می کنین که یانی یادت است رشوت گرفتی؟. “

شوخی این استاد بسیار خوب ما، ناظر بر نظارت اجتماعی بود. نظارت اجتماعی و اینکه فردی از جامعه خود حیا داشته باشد، از میان مردم برخاسته باشد، در میان مردم حشر و نشر داشته باشد و فردای پس ازمقام را در میان مردم ببیند، نقش جدی روی جلوگیری از فساد و اختلاس دارد.

متاسفانه با نسلی بی شناسنامه روبرو هستیم که عمری را در خارج گذرانده اند، خانه اصلی شان خارج از افغانستان است و هیچ شناخت اجتماعی ندارند تا مانع اختلاس شان شود.

قبلا در ادبیات عامیانه کابل به آدم هایی که از حضور و نظارت مردم حیا نداشتند؛ بی تَلخَه و خَمْ چشم می گفتند.

شجاع محسنی