ثواب زائر امام حسین علیه السلام چیست؟

محدث جلیل القدر جعفربن محمد قولویه در کتاب معتبر کامل الزیارات به‌تفصیل به نقل روایاتی از امام صادق علیه السلام در ثواب و فضیلت زیارت امام حسین علیه السلام و مقام ویژه زائران آن حضرت پرداخته است که گزیده‌ای از آن را تقدیم خوانندگان گرامی به‌ویژه کسانی که زائر اربعین هستند، می‌کنم:

دعای امام صادق برای زوار امام حسین چه بود؟
معاویة‌بن وهب می‌گوید: اجازه خواستم که بر امام صادق علیه السّلام وارد شوم، به من گفته شد: داخل شو، داخل شده آن جناب را در نمازخانه منزلشان یافتم. نشستم تا حضرت‏ نمازشان را تمام کردند. آن‌گاه شنیدم که حضرت با پروردگارشان مناجات نموده چنین می‌گویند:
بارخدایا، اى کسى که ما را اختصاص به کرامت داده و وعده شفاعت دادى و ما را وصىّ پیامبرت قرار دادى و علم به گذشته و آینده را به ما عطا فرمودى، و قلوب مردم را مایل به‌سوی ما نمودى، من و برادران و زائران قبر پدرم حسین علیه السّلام را بیامرز، آنان که به‌جهت میل و رغبت در احسان به ما و به‌امید آنچه نزد توست و به‌خاطر صله و احسان به ما و به‌منظور ادخال سرور بر پیغمبرت و به‌جهت اجابت کردن فرمان ما و به‌قصد وارد نمودن غیظ بر دشمنان ما اموالشان را انفاق کرده و ابدانشان را به تعب انداخته‌اند.
اینان اراده و نیّتشان از این ایثار، تحصیل رضا و خشنودى توست پس تو هم از طرف ما این ایثار را جبران کن و به‌واسطه رضوان، احسانشان را جواب‌گو باش و در شب و روز حافظ و نگاهدارشان بوده و اهل و اولادى را که از ایشان باقى مانده‌‏اند، بهترین جانشینان قرار بده و مراقب و حافظشان باش و شر و بدى هر ستمگر عنود و منحرفى را از ایشان و از هر مخلوق ضعیف و قوى خود کفایت نما و ایشان را از شر شیاطین انس و جنّ محفوظ فرما و به ایشان برترین چیزى را که در دور بودنشان از اوطان خویش از تو آرزو کرده‌‏اند و به‌واسطه‌‏اش ما را بر فرزندان و اهل و نزدیکانشان اختیار کردند، عطا فرما.
خدایا، دشمنان ما آنان را به‌خاطر خروج {برای زیارت} مورد ملامت و سرزنش قرار دادند ولى این حرکت دشمنان، ایشان را از تمایل به ما بازنداشت و این ثبات آنان از باب مخالفتشان با مخالفین ماست، پس تو این صورت‌‏هایى که حرارت آفتاب آنها را در راه محبّت ما تغییر داده، مورد ترحّم خودت قرار بده و نیز صورت‏‌هایى را که روى قبر ابى‌عبداللّه الحسین علیه السّلام مى‌‏گذارند و برمى‌‏دارند، مشمول لطف و رحمتت قرار بده و همچنین به چشم‏هایى که از باب ترحم بر ما اشک ریخته‌‏اند، نظر عنایت فرما و دل‏هایى را که‏ براى ما به جزع آمده و به‌خاطر ما سوخته‌‏اند، مورد رحمت خویش قرار بده. بارخدایا، به فریادهایى که به‌خاطر ما بلند شده برس. خداوندا، من این ابدان و این ارواح را نزد تو امانت قرار داده تا در روز عطش اکبر که بر حوض کوثر وارد مى‌‏شوند آنها را سیراب نمایى.
و پیوسته امام علیه السّلام در سجده این دعا را مى‌‏خواندند و هنگامى که از آن فارغ شدند عرض کردم: فدایت شوم، این مضامین ادعیه‌‏اى که من از شما شنیدم اگر شامل کسى شود که خداوند عزّ و جلّ را نمى‌‏شناسد گمانم این است که آتش دوزخ هرگز بر او کارگر نخواهد افتاد… .
سپس امام به من فرمودند: اى معاویه، زیارت آن حضرت را ترک مکن.
عرض کردم: فدایت شوم، نمى‌‏دانستم که اجر و ثواب آن این مقدار است.
حضرت فرمودند: اى معاویه، کسانى که براى زائران امام حسین علیه السّلام در آسمان دعا مى‌‏کنند به‌مراتب بیشتر از آنانی هستند که در زمین براى ایشان دعا و ثنا مى‌‏نمایند. (کامل الزیارات ص117)

استقبال فرشتگان از زائر امام حسین علیه السّلام
امام صادق علیه السّلام فرمودند: چهار هزار فرشته اطراف قبر حضرت حسین‌بن على علیهما السّلام بوده که جملگى ژولیده و گرفته و حزین مى‌‏باشند و تا روز قیامت بر آن جناب مى‌‏گریند، رئیس ایشان فرشته‌‏اى است که به او منصور گفته مى‌‏شود، هیچ زائرى به زیارت آن حضرت نمى‌‏رود مگر آنکه این فرشتگان به استقبالش مى‌‏روند و هیچ وداع‏‌کننده‌‏اى با قبر آن حضرت وداع نکرده مگر آنکه این فرشتگان مشایعتش مى‌‏کنند و مریض نمى‌‏شود مگر آنکه عیادتش کرده و نمى‌‏میرد مگر آنکه ایشان بر جنازه‌‏اش نماز خوانده و از خدا طلب آمرزش برایش مى‌‏کنند. (همان ص119)

امیرالمؤمنین در حوض کوثر با زائر امام حسین مصافحه می‌کند
امام صادق علیه السّلام فرمودند: از پدرم شنیدم به یکى از دوستانشان که از زیارت (قبر امام حسین علیه السّلام) سؤال کرده بود، ‏فرمودند: چه‌کسى را زیارت مى‌‏کنى و چه‌کسى را با این زیارت اراده مى‌‏نمایى؟ (یعنى با این زیارت قصد تقرّب به چه‌کسى را دارى؟) عرض کرد: مراد و مقصودم تقرب به خداوند تبارک و تعالى است.
حضرت فرمودند: کسى که به‌دنبال زیارت، یک نماز خوانده و با این نماز قصد تقرّب به خدا را داشته باشد، در روزى که خدا را ملاقات مى‌‏کند بر او نورى احاطه کرده است که تمام کسانی که او را مى‌‏بینند صرفاً نور مشاهده می‌نمایند و خداوند متعال زوّار قبر مطهّر امام حسین علیه السّلام را مورد اکرام قرار داده آتش جهنّم را از رسیدن به آنها بازمى‌‏دارد، و زائر نزد حوض کوثر، مقامى بسیار رفیع و مرتبه‌‏اى لایتناهى دارد و امیرالمؤمنین علیه السّلام که کنار حوض ایستاده ‏است با او مصافحه کرده وى را از آب سیراب مى‌‏فرماید و احدى در وارد شدن بر حوض بر وى سبقت نمى‌‏گیرد مگر پس از او و سیراب شدن او. پس از سیراب گشتن به جایگاهش در بهشت برگشته در حالى که فرشته‌‏اى از جانب امیرالمؤمنین علیه السّلام با او بوده که به صراط امر مى‌‏کند براى وى پائین بیاید و با او مدارا کرده تا از روى آن بگذرد و به آتش جهنّم فرمان مى‌‏دهد که حرارت و سوزشش را به او نرساند تا وى از آن گذر کند. (همان ص123)

تارک زیارت امام حسین عاق پیامبر و ائمه می‌شود
راوی می‌گوید: محضر مبارک امام صادق علیه السّلام عرضه داشتم: فدایت شوم، چه مى‌‏فرمایید درباره کسى که با داشتن قدرت زیارت حسین (علیه السّلام) را ترک مى‌‏کند؟
حضرت فرمودند: این شخص عاق رسول خدا (صلّى اللَّه علیه و آله) و عاق ما اهل‌بیت مى‌‏باشد و امرى را که به‌نفع او است سبک شمرده است. کسى که آن حضرت را زیارت کند: خداوند متعال حوائجش را برآورده نماید و آنچه را از دنیا مقصود او است کفایت فرماید و نیز زیارت آن حضرت موجب جلب رزق براى زائر مى‌‏باشد… . (همان ص128)

فرشتگان با دستهای‌شان صورت زائر امام حسین را مسح می‌کنند
مفضّل‌بن عمر روایت می‌کند که امام صادق علیه السّلام فرمودند: گویا مى‌‏بینم که فرشتگان با مؤمنین بر سر قبر حضرت حسین‌بن على علیهما السّلام ازدحام کرده‌‏اند.
راوى مى‌‏گوید: عرضه داشتم: آیا مؤمنین فرشته را مى‌‏بینند؟
حضرت فرمودند: هرگز، هرگز، آنها به خدا قسم ملازم و همراه مؤمنین هستند و حتّى با دست‏های‌شان صورت‏‌هاى آنها را مسح مى‌‏کنند.
سپس امام علیه السّلام فرمودند: خداوند منّان هر صبح و شام از طعام بهشت بر زوّار امام حسین علیه السّلام نازل مى‌‏فرماید و خدمتکاران ایشان فرشتگانند. هیچ بنده‌‏اى از بندگان خداوند حاجتى از حوائج دنیا و آخرت را از خداوند متعال درخواست نمى‌‏کند مگر آنکه خدا به او عطا مى‌‏فرماید.
راوى مى‌‏گوید: عرض کردم: به خدا قسم، این کرامت مى‌‏باشد.
امام علیه السّلام به من فرمودند: اى مفضّل، برایت بیشتر بگویم؟
عرضه کردم: بلى، سرور من.
حضرت فرمودند: گویا مى‌‏بینم تختى از نور را گذاشته‌‏اند و روى آن قبّه‌‏اى از یاقوت سرخ زده شده که با جواهرات آن را زینت نموده‌‏اند و حضرت امام حسین علیه السّلام روى آن تخت نشسته‌‏اند و اطراف آن حضرت نود هزار قبه سبز زده‌‏اند و مؤمنین آن حضرت را زیارت کرده بر آن جناب سلام مى‌‏دهند، پس خداوند متعال به ایشان مى‌‏فرماید: اى دوستانم، از من سؤال کنید و بخواهید، پس زیاد اذیّت شدید و خوار و مقهور گردیدید. امروز، روزى است که حاجتى از حاجات دنیا و آخرتتان را از من درخواست نکرده مگر آن را روا مى‌‏نمایم، و خوردن و آشامیدنشان در بهشت مى‌‏باشد، پس به خدا قسم کرامت و احسانى که زوال نداشته و انتهای آن را نمى‌‏توان درک کرد همین است. (همان ص135)

زائران امام حسین هم‌درجه اهل‌بیت در قیامت هستند
امام صادق علیه السلام فرمودند: هنگامى که روز قیامت شود منادى ندا مى‌‏کند: کجا هستند زوّار حسین‌بن على علیهما السّلام؟
گردن‌‏هاى تعدادى از مردم کشیده مى‌‏شود که عدد آنها را غیر از خداوند متعال کس دیگرى نمى‌‏داند. پس به ایشان گفته مى‌‏شود: قصد شما از زیارت قبر حضرت حسین‌بن على علیهما السّلام چه بود؟
مى‌‏گویند: پروردگارا! آن حضرت را زیارت کردیم به‌جهت محبّتى که به رسول خدا و حضرت على و فاطمه داشته و به‌منظور طلب رحمت براى صاحب قبر به‌ازای آنچه از آن حضرت صادر گردید.
سپس به آنها گفته مى‌‏شود: ایشان محمّد و على و فاطمه و حسن و حسین (سلام اللَّه علیهم) بوده، به آنها ملحق شوید. شما با ایشان و در درجه و مرتبه آنها هستید، به لواء و پرچم رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله و سلّم ملحق گردید. پس به‌طرف لواء آن حضرت رهسپار شده در سایه آن قرار مى‌‏گیرند در حالى که لواء به دست امیرالمؤمنین على علیه السّلام مى‌‏باشد و بدین ترتیب به بهشت وارد مى‌‏شوند. ایشان جلوی پرچم و سمت راست و جانب چپ و پشت آن بوده و چهار طرف لواء را گرفته‌‏اند. (همان ص141)

ثواب کسى که از روى شوق به زیارت حضرت امام حسین علیه السّلام برود
ذریح محاربى، مى‌‏گوید: محضر مبارک حضرت ابى‌عبداللّه (امام صادق علیه السّلام) عرض کردم: از خویشاوندان و فرزندانم کسى را ملاقات نکردم مگر وقتى به آنها از اجر و ثوابى که در زیارت قبر حضرت امام حسین علیه السّلام هست، گفتم، من را تکذیب نموده و گفتند: تو بر حضرت جعفربن محمّد علیهما السّلام دروغ بسته این خبر را از پیش خودت مى‌‏گویى! حضرت فرمودند:
اى ذریح! مردم را رها کن هرکجا که مى‌‏خواهند بروند، به خدا قسم حق تعالى به زائرین امام حسین مباهات کرده افتخار مى‌‏نماید و مسافر و زائر را فرشتگان مقرّب خدا و حاملین عرش رهبرى مى‌‏کنند، حتى حق تعالى به فرشتگان مى‌‏فرماید: آیا زوّار حسین‌بن على را مى‌‏بینید که از روى شوق و محبّت به آن حضرت و علاقه به حضرت فاطمه دخت رسول اللَّه به زیارت آمده‌‏اند؟ به عزّت و جلال و عظمت خود قسم کرامت خویش را بر ایشان واجب کرده‌‏ام و ایشان را حتماً به بهشتى که براى دوستانم و براى انبیا و رسل و فرستادگانم آماده کرده‌‏ام داخل مى‌‏کنم.
اى فرشتگان من! ایشان زوّار قبر حسین حبیب محمّد رسول من بوده و محمّد حبیب من است و کسى که من را دوست داشته باشد حبیب من را نیز دوست مى‌‏دارد و کسى که حبیب من را دوست داشته باشد دوست‏دار حبیبم را نیز دوست دارد و کسى که نسبت به حبیب من بغض دارد به من نیز بغض مى‌‏ورزد و کسى که به من بغض مى‌‏ورزد بر من واجب است که به اشد عذاب، عذابش نموده به آتش دوزخ او را بسوزانم و جهنم را مسکن و مکانش قرار داده وى را چنان عذابى کنم که احدى از اهل عالم را آن‌طور عذاب نکرده باشم. (همان ص143)

زوّار حضرت امام حسین علیه السّلام شفاعت مى‏‌کنند
امام صادق علیه السّلام ‏فرمودند: روز قیامت منادى ندا مى‏‌کند: شیعیان آل‌محمّد کجا هستند؟! پس از میان مردم گردن‌هایى کشیده شده افرادى به پا مى‌‏خیزند که عدد آنها را غیر از حق‌تعالى کس دیگر نمى‌‏داند. ایشان در قسمتى از مردم به پا خاسته‌‏اند، سپس منادى ندا مى‌‏کند: زوّار قبر حضرت امام حسین علیه السّلام در کجا هستند؟! خلق بسیارى به پا مى‌‏خیزند.
سپس به ایشان گفته مى‌‏شود: دست هرکسى را که دوست دارید بگیرید و آنها را به بهشت ببرید، پس شخصى که جزء زائرین است هرکسى را که بخواهد گرفته به بهشت مى‌‏برد حتى بعضى از مردم به برخى دیگر مى‌‏گویند: اى فلانى، من را مى‏‌شناسى؟ من کسى هستم که در فلان روز در فلان مجلس براى تو ایستاده و احترام از تو نمودم پس من را نیز دریاب، زائر او را نیز گرفته و به بهشت داخل نموده بدون اینکه دافع و مانعى در بین باشد. (همان ص165)

«مهدی نصیری»