آیا محور مقاومت در عراق تنومند است؟ مقتدی صدر چه می کند؟

چند روز پیش، مراسم بزرگداشت سالگرد ترور «شهدای میدان هوایی بغداد» در میدان التحریر بغداد و با حضور جمعیت انبوه مردمی برگزار شد. درباره این مراسم چند نکته وجود دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌شود:

شطرنج سیاسی عراق پس از اعتراضات اکتبر ۲۰۱۹ که به تغییر دولت در این کشور منتهی شد، به نحوی بود که کنشگری گروه‌های مقاومت چه در عرصه سیاسی و چه در عرصه نظامی-امنیتی با محدودیت‌های مهمی روبه‌رو شد. رویداد ترور میدان هوایی بغداد، نخست‌وزیری الکاظمی و تلاش وی برای انحصار سلاح در دست دولت و حملات گاه و بی‌گاه به نیروهای مقاومت در عراق را می‌توان ازجمله مهم‌ترین دلایل این محدودیت‌ها دانست.

با این وجود، جریان مقاومت با دو گام سیاسی یعنی تصمیم پارلمان برای اخراج نظامیان آمریکایی و سپس حملات مکرر به کاروان‌های نظامی این کشور، تلاش کرده تا فضای اثرگذاری و کنشگری خود را بازسازی و بهبود بخشد. اما هر دوگام به‌ویژه خروج نظامیان آمریکایی با مخالفت‌های آشکار و پنهان برخی از گروه‌های سیاسی روبه‌روست. در این چارچوب به نظر می‌رسد راهپیمایی باشکوه چند روز پیش و شعارهای ضد آمریکایی آن بتواند هزینه ماندن آمریکا در عراق را افزایش دهد.

راهپیمایی میدان التحریر همچنین نشان داد که هواداران جریان مقاومت در عراق، نسبت به بدنه معترضان اکتبر چندان هم کم‌شمار نیستند و با توجه به دارا بودن برخی مؤلفه‌های قدرت، می‌توانند حتی از اثرگذاری بیشتری نسبت به معترضان اکتبر برخوردار باشند.

در این میان اما مقتدی صدر بازهم بیرون از هر چارچوب و قاعده‌ای ایستاد و نشان داد به هیچ وجه نمی‌خواهد در کنار نام هیچ فرد و جریانی غیر از خودش بایستد. صدر چند شب پیش بدون اشاره به سالگرد ترور میدان هوایی بغداد، با انتشار بیانیه‌ای تأکید کرد که برخی گروه‌ها و کشورها می‌خواهند عراق را وارد میدان تنش نظامی کنند. مقتدی هویت خود را در چنین مرزبندی‌های متصلبی دیده و بعید است که به آسانی در کنار محور مقاومت قرار گیرد.

دکتر عبداللطیف نظری