آیا طالبان پاکستان به افغانستان منتقل خواهند شد؟؟

طالبان به حکومت پاکستان پیشنهاد کرده اند تا نیروهای مسلح تحریک طالبان پاکستان (تی تی پی) به داخل افغانستان منتقل شوند.

این پیشنهاد، دقیقا در شرایطی انجام شده که حکومت پاکستان، از انصراف خود نسبت به گفتگوهای صلح با طالبان پاکستان سخن گفته است.

حکومت پاکستان مدعیست که فرصت های داده شده به تحریک طالبان پاکستان، منجر به حملات بیشتر آنها به نیروهای نظامی پاکستان شده و حکومت، تنها در صورتی با طالبان پاکستان وارد تعامل خواهد شد که آنها تسلیم شوند.

اختلاف میان دولت پاکستان و نیروهای مسلح طالبان – که در ماه‌های اخیر قدرت بیشتری هم پیدا کرده اند – به بالاترین سطح ممکن رسیده و امکان رسیدن به صلح بعید به نظر می‌رسد.

اینکه چه اتفاقی افتاده که طی دو سال پس از استقرار اداره طالبان بر جغرافیای افغانستان، تحریک طالبان پاکستان هم قدرتمند تر شده است را باید جداگانه بررسی کرد، اما آنچه که اکنون مهم است این نکته است که به اعتقاد حکومت پاکستان، طالبان افغانستان قادر هستند هم سلکان پاکستانی خود را کنترل کنند، اما این کار را نمی‌کنند و مهم است که بدانیم چرا طالبان افغانستان، نمیخواهند فشاری بر طالبان پاکستان وارد کنند.

طالبان پاکستان، در بیعت رهبر طالبان افغانستان هستند و عملاً خود را بخش پاکستانی امارتی میدانند که ملا هبه الله رهبر آن است.
آنها می‌خواهند سایه تشکیلاتی که در قندهار ایجاد شده، مناطق قبایلی پاکستان و حتی جغرافیایی وسیعتر از آن را هم در بر بگیرد و این، چیزی نیست که ساکنان قندهار، از آن بدشان بیاید.
به اعتقاد برخی از کارشناسان، تلاش حلقه نزدیک به ملاهبه الله برای انتقال نرم قدرت از کابل به قندهار، چندان هم بی ربط با چنین مسایلی نیست.

از آن سو، ارتش پاکستان به عنوان مهمترین ابزار حفظ یکپارچگی پاکستان، یکدستی خود در جهت گیری های سیاسی را طی یکی دو سال اخیر از دست داده است.

بازی چندگانه آمریکا در منطقه که به بروز بحران سیاسی در پاکستان منجر شد، روز به‌ روز دامنه اختلافات را گسترش می‌دهد و در نتیجه در نزاع میان عمران خان و رقبای سیاسی اش، اردو و آی اس آی هم درگیر اختلاف درونی شده اند و هر دو جناح، طرفداران پروپاقرصی در اردو دارند که از نقش کنترلی اردو و آی اس ای، به شدت کاسته است.

اگر پیش از این، اردوی یکدست پاکستان از طریق کودتا یا اعمال فشار، خط مشی سیاستمداران را کنترل می‌کرد، اکنون نه تنها چنین ظرفیتی را دارا نیست، بلکه حتی توان حمله نظامی سنگین به نیروهای مسلح طالبان پاکستان را هم ندارد.

به نظر من، پیشنهاد طالبان افغانستان برای انتقال طالبان پاکستان به خاک افغانستان، یک پیشنهاد جدی نیست و صرفا به منظور بستن دهان سیاستمداران پاکستان صورت گرفته‌است.

طالبان پاکستان، در موضع ضعف قرار ندارند تا بخواهند سرزمین خود را ترک و به این‌سوی دیورند بیایند، بلکه آنها تمایل دارند تا خط مرزی را از محل کنونی آن به جایی ببرند که تقریبا نیمی از پاکستان را به سرزمین تحت حاکمیت ملا هبه الله اضافه کند. به ویژه اگر فرض کنیم که آمریکا نیز نسبت به چنین تغییراتی، نظر مثبت داشته باشد.

موفقیت و عدم موفقیت چنین طرحی، به عوامل گوناگونی وابسته است.
تداوم دودستگی موجود در اردو، می‌تواند یکی از آن عوامل باشد.
اگر اردو، نتواند یکدستی پیشین خود را احیا کند، پشتون های پاکستانی (شما بخوانید تحریک طالبان پاکستان)، به سادگی، خود را به امارت ملحق خواهند کرد و آنگاه، پاکستان که خود مادرخوانده طالبان است، اولین قربانی این فرزند ناخلف خواهد شد.

سید احمد موسوی مبلغ