آیا شیوع ویروس کرونا، خطای انسانی بوده است؟

تاکنون اصل بر این است که ویروس کرونا، از خفاش یا مورچه‌خوار پولک‌دار، در نتیجه هرچیزخوری انسان، به انسان منتقل شده است اما در این میان، دو دیدگاه دیگر هم وجود دارد که یکی مربوط به تئوری توطئه است و نظریه دیگر به گسترش ویروس کرونا بر اثر بی‌دقتی و خطای انسانی، برمی‌گردد.

تئوری توطئه می‌گوید که ویروس کرونا توسط یک کشور، نخست دستکاری و ساخته شده و سپس عمداً پخش شده است. این دیدگاه هرچند عامه پسند است اما تاکنون سند متیقنی نداریم که آن را تأیید کند. بر اساس تفکر سیستمی و نه علمی، دشوار است بپذیریم عده‌ای از محققان با هر هدفی، دست به کاری بزنند که خود را هم درگیر کنند اما آنچه این روزها درباره شیوع ویروس کرونا بیشتر جلب توجه می‌کند، پخش این ویروس بر اثر خطای انسانی است.

این دیدگاه از ابتدای پاندمی ویروس کرونا در شهر «ووهان» چین، مطرح گردید اما نظریه تئوری توطئه، آن را تحت‌الشعاع قرار داد و به فراموشی سپرده شد. امروز سایت روزنامه «دیلی میل» بریتانیا در گزارش اختصاصی مدعی شد که آمریکا قبل از شیوع ویروس کرونا در شهر ووهان، روی پروژه‌ای برای تحقیقات روی خفاش‌های حامل ویروس کرونا کار می‌کرده است. طبق این گزارش، مؤسسه ویروس شناسی ووهان، این آزمایش‌ها را در همکاری با «انستیتو ملی سلامت» آمریکا با هزینه آمریکا به ارزش ۳ میلیون و ۷۰۰ هزار دالر، به انجام رسانده است.

بر اساس این گزارش، نقشه ژنوم ویروس کرونا یا کووید۱۹ نشان می‌دهد که این ویروس از خفاش‌های کشف شده در غارهایی واقع در منطقه «یونان» چین نشأت گرفته است نه از بازار فروش حیوانات وحشی در شهر ووهان این کشور.

گزارش می‌گوید که دانشمندان، در راستای طرح پژوهش انستیتو ملی سلامت آمریکا در این آزمایشگاه چینی، اقدام به فرآوری یک کروناویروس و تزریق آن به بچه خوک‌هایی ۳ روزه کرده بودند. بنابراین، ممکن است ویروس کرونا، به صورت غیرعمد توسط پژوهشگران این مرکز تحقیقاتی، به بیرون درز کرده و مردم را آلوده کرده باشد.

این نظریه، نسبت به نظریه تئوری توطئه، به واقعیت نزدیک‌تر است. اگر روزی خطای انسانی در گسترش ویروس کرونا ثابت شود، می‌تواند برای آمریکا و چین گران تمام شود زیرا همان‌طور که شوروی سابق در حادثه غیرعمد «چرنوبیل» مقصر شناخته شد، آمریکا و چین هم در فاجعه شیوع کرونا مقصر شناخته خواهند شد. شاید به همین خاطر باشد که اکنون آمریکا و چین یکدیگر را سرزنش می‌کنند تا بار حقوقی را از گردن خود ساقط کنند. مثلاً چین، آمریکا را عامل شیوع ویروس کرونا می‌داند و ترامپ، اسم چین را ضمیمه این ویروس کرده است.

محمد مرادی