آمریکا و ادعای تشکیل حکومت فراگیر در کابل

امریکایی ها در آگست پارسال پس از بیست سال جنگ و حضور نظامی در افغانستان خروج بسیار فضیحت بار داشتند. سقوط دولت جمهوری مورد حمایت امریکا و متحدین غربی شان در افغانستان حتی قبل از تکمیل خروج قوای امریکایی و ناتو برای امریکایی ها مایه ی شرمساری و تحقیر در دنیا بود؛ صرف نظر از اینکه بعضی ها آنرا برنامه ی عمدی و قبلی امریکا در تسلیم دهی قدرت به طالبان تلقی کنند.

امریکا پس از ترک افغانستان هر چند با سرافگندگی و شرمساری، در طول بیشتر از یک سال گذشته به تلاش خود برای ایفای نقش موثر در افغانستان ادامه داد. این تلاش در هر سه بخش دیپلوماتیک، استخباراتی و مالی و اقتصادی بسیار مشهود بود.

امریکایی ها با انتقال و تحویل صد ها ملیون دالر به کابل که بصورت منظم و هفته وار انجام یافت از فروپاشی مطلق اقتصاد افغانستان جلوگیری کردند و ارزش پول افغانی را تا حدی ثابت نگهداشتند.

امریکا در طول پانزده ماه گذشته هم چنان تعامل دیپلوماتیک و استخباراتی خود را با کابل فعال نگهداشتند تا از خلای ایجاد شده کشورهای چون روسیه، ایران و چین استفاده نکنند.

حالا امریکایی ها می خواهند تا از تلاش و تعامل خود با طالبان در این مدت بهره بگیرند و راه را برای تشکیل به قول خود شان حکومت فراگیر هموار کنند. شکل گیری چنین حکومتی در کابل که مسلما به رهبری طالبان خواهد بود از نظر امریکایی ها ناکامی و ناتمامی بخشی از موافقت نامه ی دوحه مبنی بر مذاکرات بین الافغانی و حکومت فراگیر را جبران می کندو تا حدی از رسوایی و فضیحت خروج امریکایی ها می کاهد.

بنا بر این امریکایی ها در ماه ها و به خصوص هفته های اخیر تلاش و تماس دیپلوماتیک خود را با کشورهای منطقه و چهره ها و گروه های مختلف سیاسی افغانستان بیشتر کرده اند و در نظر دارند تا درماه های نخست سال آینده ی ۲۰۲۳ میلادی طرح تشکیل حکومت فراگیر را عملی بسازند.

اینکه طالبان آیا به چنین طرحی در مورد تشکیل حکومت فراگیر موافقت خواهند کرد یا نه، هنوز نشانه های از این موافقت بروز نداده اند. اما در داخل طالبان گفته می شود که در نظر دارند تا به حکومت سرپرست نقطه ی پایان بگذارند و به تشکیل حکومت دایمی بپردازند.

محمد اکرام اندیشمند