چرا چالش‌ها و فرصت‌های بایدن خطرناکتر و مناسبتر از ترامپ است؟

آنچه تا الآن از انتخابات آمریکا پیداست، حکایت از رفتن ترامپ و به قدرت رسیدن بایدن دارد. ترامپ در مدت عهده داری ریاست جمهوری آمریکا با خیلی از کشورها درگیر شد. تعرفه‌های اقتصادی را بالا برد. برای جلوگیری از ورود مهاجرین مکزیک، اقدام به دیوار کشی کرد. بسیاری از معاهدات بین‌المللی را نادیده گرفته از آن‌ها خارج شد. تحریم‌های ظالمانه علیه کشورها از جمله ایران وضع کرد. شخصیت‌های مهمی نظیر سردار سلیمانی و ابومهدی المهندس را ترور نمود. معامله قرن را یک طرفه یعنی در غیاب فلسطینی‌ها با اسرائیل انجام داد و توافقنامه صلح ظالمانه را در غیاب دولت کابل با طالبان در قطر امضاء نمود که بر اساس آن ۵۰۰۰ جلاد و قاتل آزاد شد.

گرچه ترامپ با این گونه کارها و هنجار شکنی‌ها از خود چهره‌ای خطرناک ساخت و به همین دلیل است که بسیاری از صاحب نظران او را برای رقبای آمریکا تهدید جدی پنداشته رفتنش را به نفع رقبای آمریکا تلقی می‌نمایند، اما به نظر می‌رسد که چالش‌ها و فرصت‌های بایدن خطرناکتر و مناسبتر از ترامپ است؛ زیرا:

۱- ترامپ یک آدم صرفا اقتصادی و تجارت پیشه بود اما بایدن یک شخصیت سیاسی است که قاعده بازی را به خوبی بلد است.

۲- ترامپ اقتصادی با دید صرفا اقتصادی درست است که از این طرف چندتا کشور منطقوی را با اسرائیل همسو نمود و روی کشوری مانند ایران فشار حد اکثری را وارد کرد، ولی از آن طرف در عرصه‌ی بین‌المللی بسیاری از قدرت‌های دیگر را عصبانی نمود و حتی میان آمریکا و هم‌پیمانانش فاصله ایجاد کرد. با این کارش وجهه آمریکا را تخریب و اعتبارش را زیر سوال برد. اما بایدن سیاسی، در صورت شاخ به شاخ شدن با رقبای آمریکا، به خوبی توان ایجاد اجماع جهانی دارد.

۳- ترامپ درست است که دست به ترور سخت زد ولی با ضعف نشان دادن در قبال ضربه سپاه به عین الاسد، موقعیت هژمونی آمریکا را اگر نگویم نابود نمود قطعا زیر سوال جدی برد. اما بایدن در قبال رقبای قدرتمندی مثل ایران قطعا عریان و بی پرده و مستقیم اقدام نمی‌کند و ممکن است گزینه‌های دیگری را در پیش بگیرد.

۴- ترامپ اقتصادی، خود و آمریکا را بسیار غیر قابل اعتماد جلوه داد. ولی بایدن سیاسی، اعتماد سازی را برای اجماع جهانی علیه رقبای خود قطعا جدی می‌گیرد.

۵- مذاکره با ترامپ اقتصادی، حتی برای رقبای آمریکا آسان بود ولی غیر قابل اعتماد. اما مذاکره با بایدن سیاسی، بسیار سخت است ولی قابل اعتمادتر.

۶- با وجود ترامپ اقتصادی، سر قدرت بودن افراد پوپولیستی در کشورهای رقیب آمریکا خیلی برای آن کشورها آسیب زا نبودند. اما با به قدرت رسیدن بایدن سیاسی، سر قدرت بودن افراد پوپولیستی تهدید جدی برای مردم و کشورشان خواهند بود.

خلاصه هم چالش‌های شخصیت‌های سیاسی نظیر بایدن خطرناکتر از چالش‌های افرادی اقتصادی نظیر ترامپ است و هم فرصت‌های افراد سیاسی مناسبتر از فرصت‌های افراد صرفا اقتصادی. بنابراین، رقبای آمریکا در انتخاب و تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری، باید بایدن را جدی تر از ترامپ بگیرند که از دست دادن فرصت در دنیای دارای تحولات سریع به آسانی قابل جبران نیست.

محمد امین احسانی