اروپا د افغان کډوالو جبري شړل ترکيې ته پيل کړي
د اروپايي اتحاديې او انقرې ترمنځ د يوه نوي تړون له مخې، اروپا له افغان کډوالو څخه د بېرته ترکيې ته د شړلو بهير پيل کړی دی. تمه ده چې دغه کډوال وروسته افغانستان ته واستول شي.
د ترکيې رسنيو د راپورونو له مخې، د دغه هېواد حکومت له اروپايي اتحاديې سره د “بيا منلو” تړون تر لاسليک کولو وروسته، د درې ميليارده يورو په بدل کې ومانه چې هغه کډوال چې “غيرقانوني” بلل شوي، بېرته خپل هېواد ته ومني. دا هوکړه زياتره هغو اروپايي هېوادونو پورې اړه لري چې له وړاندې يې افغان کډوال شړل پيل کړي، لکه جرمني او سوېډن.
راپورونه وايي چې يو افغان بندي له سوېس څخه ترکيې ته لېږدول شوی دی. دا بهير ښايي د هغو کډوالو د وروستۍ استرداد لپاره مقدمه وي، چې په را روانو مياشتو او کلونو کې افغانستان ته استول کېږي. هممهاله، ترکيې يو پراخ عمليات پيل کړي ترڅو د ۲۰۲۵ کال له پيله د نويو کډوالو د ورتګ مخه ونيسي. رسنۍ وايي چې په دې عملياتو کې زرګونه افغان پناه غوښتونکي نيول شوي، خو ترکي چارواکو تر اوسه دقيق شمېر نه دی تاييد کړی.
له بله پلوه، د اروپايي اتحاديې داخلي اسناد ښيي چې جرمني به تر ۲۰۲۶ کال پورې د “همبستګۍ د ميکانيزم” له مخې له نورو پناه غوښتونکو د منلو معاف وي او د دې پر ځای به اقتصادي مرستې وکړي. جرمني ادعا کوي چې زيات شمېر کډوال يې منلي، حال دا چې بايد لومړی په نورو غړو هېوادونو کې ثبت شوي وای.
په عين وخت کې، د ملګرو ملتونو د کډوالو عالي کميشنرۍ ويلي چې د ۲۰۲۳ کال د سپتمبر تر ۲۰۲۵ کال د نوامبر پورې، له پاکستانه تر ۱.۷ ميليونه ډېر افغانان بېرته خپل هېواد ته تللي دي. يوازې د ۲۰۲۵ کال له اپريل راهيسې، تر ۸۶۹ زرو ډېر مهاجر بېرته تللي چې شاوخوا ۱۳ سلنه يې جبراً شړل شوي دي.
په پاکستان کې د جبري شړلو بهير له دوه کلونو راهيسې د هغو مهاجرينو د پېژندنې په موخه پيل شوی و، چې اسناد نه لري، خو له هغه وروسته چې د پاکستاني پوځ او د طالبانو د ځواکونو ترمنځ سرحدي نښتې زياتې شوې، دا بهير هم چټک شوی. دا حالت يو ځل بيا د افغان کډوالو ګډوډ وضعيت ته اشاره کوي.
د بهرنيو فشارونو ډېرښت او د کورنيو دوامدارو ملاتړونو نشتوالي، د افغان مهاجرينو ژوند لا سخت کړی، په ځانګړي ډول په داسې حال کې چې د طالبانو اداره نه حساب ورکوونکې ده او بېرته راستانه شوو وګړو ته اړين ملاتړ نه وړاندې کوي.
