د طالبانو د صنعت وزیر: له ایران سره سوداګري به د چابهار-میلک له لارې زیاته شي
نورالدین عزیزی، د طالبانو د صنعت او سوداګرۍ وزیر، د ایران د اقتصادي سفر پر مهال اعلان وکړ چې د چابهار بندر څخه تر میلک پولهتونکي لارې پورې ترانزیتي مسیر د افغانستان لپاره یو خوندي او له محدودیت پرته مسیر دی چې د وارداتو او صادراتو لپاره کارول کېږي.
نوموړي د ایران او افغانستان په ګډ اقتصادي غونډه کې چې د نیمروز ولایت د هیرمند ولسوالۍ کې جوړه شوې وه، د چابهار-میلک لارې د زیربناوو د پراختیا اهمیت ته اشاره وکړه او ویې ویل، هڅې روانې دي چې دا مسیر د سیمې نورو بندرونو لکه کراچۍ په پرتله سیال شي ترڅو د لګښتونو په راکمولو سره د دواړو هېوادونو ترمنځ سوداګري اسانه شي.
عزیزی وویل، داسې پروژهوې پر مخ روانې دي لکه د چابهار او میلک ترمنځ د اورګاډي پټلۍ جوړول، لویه لاره، د افغان چلوونکو روزنه او د اقتصادي اغېزمنتیا لوړول.
د هغه په وینا، دا مسیر د زرګونو کورنیو پر ژوند مستقیم اغېز لري چې عایدات یې له ترانسپورت سره تړلي دي، او د دغې لارې پراختیا به وکولای شي د سیمې په کچه د مالونو د انتقال او ترانزیت ظرفیت لوړ کړي.
د طالبانو د حکومت د اقتصادي تګلارې په اړه نوموړي وویل، دا تګلاره د کورنیو او بهرنیو پانګهوالو د ملاتړ پر بنسټ ولاړه ده، او همدارنګه د چابهار په څېر د ازادو سوداګریزو زونونو پراختیا د دې پراخو اقتصادي پلانونو یوه برخه ده، څو د کارموندنې کچه لوړه او پانګه جذب شي. سره له دې چې د طالبانو اداره د سوداګرۍ د اسانتیا دعوی کوي، خو د کورنیو پانګهوالو د ملاتړ او د بروکراسي د کمولو برخه کې د دوی کړنې د اقتصادي کارپوهانو له خوا تر نیوکو لاندې دي.
د عزیزی په وینا، د افغانستان اړیکې له ګاونډیانو او اسلامي هېوادونو سره پر متقابل درناوي او خبرو اترو ولاړې دي، چې تازه بېلګه یې له ایران سره ګډې همکارۍ دي. هغه له تهران سره د کډوالۍ، سوداګرۍ او د طبیعي منابعو د مدیریت په برخو کې د همکاریو پر دوام ټینګار وکړ.
عزیزی د خپلو خبرو په بله برخه کې د افغانستان د وچکالۍ بحران یادونه هم وکړه او ویې ویل، چې حتی په کابل ښار کې د اوبو څاګانې تر ۱۵۰ مترو پورې لاندې تللي دي. هغه له ایران سره د اوبو د سرچینو په برخه کې همکاري یو “دوستانه ژمنه” وبلله، خو روښانه نه ده چې د طالبانو اداره څومره توانېدلې چې د هېواد د اوبو حقونه وساتي او د شفافو سیمهییزو سازوکارونو پلي کېدو ته وده ورکړي.
هغه د وزارتونو او امنیتي ارګانونو ترمنځ د همغږۍ یادونه هم وکړه، څو د اوبو سرچینې وڅاري، او ویې ویل چې د اوبو اړوند ټول اقدامات له ایران سره په همغږۍ تر سره کېږي، ترڅو ګډې سرچینې خوندي پاتې شي؛ خو د افغانستان تیرې تجربې، په ځانګړي ډول د هلمند سیند په مدیریت کې، له ستونزو سره ملې وې.
عزیزی د پولهیزو تاسیساتو لکه معیاري یخچالخونو د جوړولو او د چابهار او میلک په بندرونو کې د سوداګریزو استازیو د پرانیستو خبر هم ورکړ؛ دا هغه پروژې دي چې که پلي شي، کولای شي د ترانزیت ظرفیت تر یوه بریده لوړ کړي. هغه ژمنه وکړه چې د دواړو خواوو ترمنځ اقتصادي توافقونه به عملي شي، خو تر دې دمه دا نه ده څرګنده چې دا ژمنې به څرنګه پلې کېږي.
دا سفر داسې مهال تر سره شو چې نورالدین عزیزی د طالبانو د حکومت د یوه اقتصادي پلاوي په مشرۍ د میلک له لارې چې د افغانستان له لږو مسیرونو څخه دی چې سمندر ته لاره لري، ایران ته داخل شو. د طالبانو د نړیوالې انزوا په شرایطو کې له ایران سره د اقتصادي اړیکو پراخېدل، د دې ډلې د اقتصادي بقا له لږو پاتې لارو څخه ګڼل کېږي.
