پخوانی د افغانستان د دفاع وزیر محمد رفیع په آلمان کې ومړ
محمد رفیع، تورنجنرال او د افغانستان د جمهوري دموکراتیک حکومت پخوانی د دفاع وزیر، د ۱۴۰۴ کال د عقرب په ۱۹مه (چې د ۲۰۲۵ کال د نومبر له ۱۰مې سره سمون لري)، د ناروغۍ له امله د ۷۹ کلنۍ په عمر په آلمان کې ومړ.
هغه دوه ځلې د افغانستان د دفاع وزارت واک درلود؛ له ۱۹۷۹ تر ۱۹۸۴ پورې او بیا له ۱۹۸۶ تر ۱۹۸۸ پورې، چې دغه دواړه دورې د افغانستان د خلق دموکراتیک ګوند تر مشرۍ لاندې حکومت کې وې. نوموړی په ۱۹۸۸ کال ولسمشریزو ټاکنو کې د ډاکټر نجیبالله تر مشرۍ لاندې د ولسمشرۍ مرستیالۍ ته هم نوماند شوی و.
محمد رفیع په ۱۹۴۶ میلادي کال کې د کابل ولایت په پغمان ولسوالۍ کې زېږېدلی و. نوموړي خپلې ابتدایي زدهکړې د حبیبیه لېسې کې بشپړې کړې او بیا یې په حرب پوهنتون کې خپلو زدهکړو ته دوام ورکړ. د لوړو نظامي زدهکړو لپاره شوروي اتحاد ته واستول شو، چې دا چاره هغه مهال د پرچم جناح پورې اړوندو لوړپوړو نظامي افسرانو لپاره یوه معمول خبره وه.
نوموړي د ۱۳۵۲ هجري لمریز کال د محمد داوود خان په کودتا کې برخه لرله او وروسته د څلورمې زغرهوالې فرقې قوماندان وټاکل شو. د ۱۳۵۷ د ثور انقلاب وروسته د عامه ګټو وزیر شو، خو درې میاشتې وروسته حفیظالله امین ونیو او پلچرخي زندان ته یې ولېږه.
کله چې ببرک کارمل د ۱۳۵۸ کال په وروستیو کې واک ته ورسېد، محمد رفیع له زندان څخه خوشی او بیا د دفاع وزیر وټاکل شو. هغه د خلق دموکراتیک ګوند د پرچم جناح له مهمو او وفادارو څېرو څخه ګڼل کېده او په تېرو څلورو لسیزو کې یې د هېواد په سیاسي او نظامي جوړښت کې فعاله ونډه لرله.
په داسې حال کې چې اوس افغانستان د طالبانو تر حاکمیت لاندې دی او پر مسلکي کادرونو او د هېواد پر تاریخي اغېزناکو شخصیتونو فشارونه ډېر شوي، د محمد رفیع په څېر څېرو مړینه د افغانستان د انساني منابعو او سیاسي حافظې د مدیریت په اړه مهمې پوښتنې راولاړوي.
